Cumhuriyet ve İslamcılık: Bir muhasebe

Dine kamusal alanda ve devletin politikalarının belirlenmesinde kapsamlı bir rol biçen İslamcılık için bu önlemler elbette kabul edilemezdi. Nitekim Türkiye İslamcılığının Cumhuriyet’in kurucusu ile alakalı kanaati son derece sert ve olumsuz oldu. Mesela, o dönemi bizatihi yaşayan ve yeni rejimin elinde birtakım zorluklar da yaşayan Said Nursi, Atatürk için ahir zamanda (dünyanın kıyametin kopmasından önceki […]

Cumhuriyet: Toplum ve topluluk arasında…

Cumhuriyet, Osmanlı’dan parçalı-cemaatimsi bir toplumsal doku ve gelenek miras almıştır. Bu miras, dünden bugüne farklı toplumsal biçim ve yapılanmalarla (farklı dini yapı ve cemaatlerden yaşam biçimi ve değer merkezli topluluklara uzanan bir çizgide), buna endeksli çatışma eksenlerinden hareketle toplumu tanımlayan önemli bir belirleyendir. Toplumdaki hâkim tasavvur, yönelim ve değer mekanizmasını da önemli ölçüde kuşatmaktadır.  Cumhuriyet […]

Cumhuriyet neden demokratikleşemiyor?

Bir gün bu ülke varlığını sürdürebilmek için demokrasiyle buluşacak. O güne dek demokrasisi olmayan bir cumhuriyetle yürüyeceğiz. Bazen askerler, bazen dinciler ama daima birileri halkın parasını keyfince kullanıp, halkı baskıyla korkutacak. Sonunda gittikçe büyüyen yoksulluk ve açlık dayanılmaz hale gelecek. İşte o zaman tek çarenin demokrasi olduğunu, bu ülkedeki herkes hep birlikte görecek. Kemalist Cumhuriyet’in demokratikleşmesi […]

Yüz yıllık belirsizlik: Türkiye-Avrupa ilişkileri

Sonuç olarak, Türkiye-AB ilişkileri her iki tarafta da bir grubun çok istediği ve lanse ettiği gibi tek yönlü ve tek taraflı değildir. Özellikle bu beş farklı alanda Türkiye ve AB arasındaki ilişki ama aynı zamanda uzaklaşma sürmektedir. Türkiye Cumhuriyeti, yüz yılda ne tam olarak AB’nin dışında kalabilmiştir ne de içeri girebilmiştir. Türkiye Cumhuriyeti, kuruluşunun yüzüncü […]

Cumhuriyetin 100. yılında seçimlerden seçmenlere tercihlerin istikameti

Cumhuriyet’in 100 yıllık birikiminde özellikle seçmenlerin genel seçimlere ilişkin parti, yerel seçimlere yönelik aday tercihleri dikkate alındığında seçmenin, yüksek düzeyde bir politik bilinçle, adeta politik terazide parti ve adayları tartarak tercihte bulunduğunu bize gösteriyor. Cumhuriyet’in “İkinci Yüzyılın”ın ilk milletvekili genel ve cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ardından 31 Mart 2024’te Cumhuriyet’in İkinci Yüzyılı’nın ilk yerel seçimi yapılacak. Çok […]

100. yılda din, devlet ve toplum ilişkilerinde benzerlikler ve değişimler

 Türkiye’de din ve devlet ilişkilerinin düzenlenmesi çok farklı yenilikleri olmasına karşın Türkiye’nin kurulduğu coğrafya içerisinde bir devamlılık içermektedir; kısacası devlet, Diyanet’in varlığı ve de devamlılığı ile beraber esasında tarihsel bir geleneği cumhuriyet battaniyesi altına koymuştur. Cumhuriyetimiz artık 100 yaşında. Zor bir dönemde, sayısız kriz ile mücadele eden Türkiye Cumhuriyeti çok boyutlu ve yer yer de […]

Türkiye’nin 100 yıllık Cumhuriyeti: ikili yapının esrarı…

Cumhuriyet, Türkiye’de somut bir modernleşme projesidir. Toplumun, yine aynı ifadeyi kullanayım, bir “mühendislik” anlayışıyla dönüştürülmesini ve modernleştirici olduğu kabul edilen değerlerle buluşturulmasını öngörür. Bu değerlerin bazıları biçimseldir ve yine inkılaplar olarak bilinir. Öte yandan modernleşme düşüncesinin özünü oluşturan bazı kavramlar Türkiye’deki cumhuriyet anlayışına içkindir. Bunların başında zaman anlayışı gelir. Daha önce bir metinde cumhuriyetin bir […]

İki fanatizm arasında Cumhuriyet’in ilanı ve Cumhuriyet

Bu yazıyı kaleme alırken, tamamen fanatizmin esiri haline gelmemiş olan, her partinin seçmenleri arasında bulunduğuna inandığım ve sayılarının sandığım kadar az olmadığını umduğum bir okuyucu kitlesini hedefliyorum. Eleştirinin saldırı anlamına gelmediğini dikkate alan veya bu gerçeği bir kez daha hatırlayan ve karşısındakilerin fanatizmine tepki gösterirken kendi olası fanatizmiyle yüzleşmeye hazır olan okuyucuları. Son zamanlarda bir […]

Yüzyıllık Cumhuriyet

Anayasamızda, “Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, millî dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, lâik ve sosyal bir hukuk Devletidir” yazar. İşte esas anlaşılması gereken bu cümlenin geleceğimizin en önemli teminatı olduğudur. Tam yüz yıl önce imkânsızı başaran bir Mustafa Kemal önderliğinde umut dolu ideallerle kurulan cumhuriyet […]

2. yüzyılında Cumhuriyet hepimizin mi?

Çocukken sıkça radyodan duyduğumuz Cumhuriyet Bayramı’nı coşkuyla kutluyoruz anonsları hala kulağımda çınlamakta. Bizler için 23 Nisan’dan sonra 29 Ekimler ayrı bir heyecanın ve içimizdeki sevincin ikinci bir adresiydi. Bugünlerde ise artık bazı devlet ve siyaset kurumlarınca sıkça ertelenen veya iptal edilen Cumhuriyet Bayramı kutlamalarından bahsedilmekte. Çocukken sıkça radyodan duyduğumuz Cumhuriyet Bayramı’nı coşkuyla kutluyoruz anonsları hala […]