Faiz artışı, baharı getirir mi?
Merkez Bankası beklenmedik bir kararla faizini %45’den %50’ye yükselti. Çoğunluk artışın seçim sonrasında olacağını, çok küçük bir grup ise 250 baz artışın olabileceğini söylüyordu. 500 baz puan şaşırtıcı oldu. Uluslararası kurumlar, piyasa oyuncuları ve pek çok ekonomist bu kararı ayakta alkışladı. Merkez Bankası, faizi %45 seviyesine çıkarıp “bu son” dediğinde de benzer alkışlar olmuştu. Umalım bu sefer alkışların süresi uzun olsun.
Dünyanın gündemi bu hafta da faiz. FED’in faizi sabit bırakması piyasaları önce hafiften bir salladıysa da, “2024 yılında faiz indiriminin başlayacağı, 25 baz puandan üç defa, toplamda 75 baz puan indirim yapılacağı” güvercin duruşunda bir değişiklik olmadığı anlaşılınca piyasalar sevindi.
Piyasalar FED, ECB ve BOE üçlüsünün Haziran ayında faiz indirimine başlayacağına daha çok inandı bu hafta. Bu üçlü faiz indirimlerini konuşurken Japonya merkez bankası on yedi yıl sonra faiz artırarak pozitif faize geçti. Geçen hafta bu beklentinin olduğunu yazmıştım. Piyasa artık Japonya Merkez Bankasının 2024 yılı sonuna kadar bir artış daha yapıp yapmayacağını konuşmaya başladı bu hafta itibariyle.
Çin’de hareketlenme; Yeni yıl ile birlikte tüketimdeki canlanma isteksiz kalsa da, üretim ve yatırımın gücü Çin ekonımisini destekliyor. Ocak- Şubat döneminde sanayi üretimi beklentileri aşarak geçen senenin aynı dönemine göre %7 artış gösterdi. Tepki mi yoksa kalıcı mı olacak, takip edeceğiz.
Türkiye’de “Faiz arttı” sevinci; MB beklenmedik bir kararla faizini %45’den %50’ye yükselti. Son zamanlarda uluslarası kurumlar “TCMB nın faiz artırmak zorunda olduğunu” çok fazla dillendirmeye başlayınca herkes faiz artırımını beklemeye başladıysa da çoğunluk artışın seçim sonrasında olacağını, çok küçük bir grup ise 250 baz artışın olabileceğini söylüyordu. 500 baz puan şaşırtıcı oldu. Uluslararası kurumlar, piyasa oyuncuları ve pek çok ekonomist bu kararı ayakta alkışladı. MB, faizi %45 seviyesine çıkarıp “bu son” dediğinde de benzer alkışlar olmuştu gerçi. Umalım bu sefer alkışların süresi uzun olsun.
%50 faiz, dövize ilgiyi kesecek mi? ABD de enflasyon %3,2, faiz %5,5. Türkiye’de ise enflasyon %67, faiz %50 oldu. Enflasyon da TÜİK enflasyonu.ENAG a filan bakarsak durum vahimleşiyor çünkü.
Yabancı %50 faiz için gelirse dövize ilgi kesilebilir. Döviz satıp TL ye dönerlerse, bir müddet sonra vatandaşımız da onlara eşlik edip yılbaşından bu yana bankalara yatırdığı 6,5 milyar dolarlık dövizi fazlasıyla liraya dönebilir.
YABANCI %50 FAİZ İÇİN GELİRSE DÖVİZE İLGİ KESİLEBİLİR
Yabancı %50 faiz için gelirse dövize ilgi kesilebilir. Döviz satıp TL ye dönerlerse, bir müddet sonra vatandaşımız da onlara eşlik edip yılbaşından bu yana bankalara yatırdığı 6,5 milyar dolarlık dövizi fazlasıyla liraya dönebilir. Kısa vadede önce dövizin liraya dönmesi bunun içinde ülkeye döviz girmesi şart.
Bunun için yatırımcılar, yılsonu enflasyon hedefinin tutacağına hiç olmazsa %45 seviyesinin üstüne çıkmayacağına inanmak istiyor. Bu inanç sağlanamazsa iki ay sonra %50 de kimseye yetmeyebilir. Ama uluslararası kurumlar %50 den oldukça mennun gibiler. Hatta faizde zirvenin görüldüğünü, yıl sonuna doğru faiz indirimi gelebileceğini iddia edenler bile var.
TÜİK enlasyonunun yılbaşından beri diğer kurumların enflasyon verileri ile uyumlu hale geldiğini görüyoruz. Hatta Şubat ayı enflasyonunu en yüksek TÜİK belirledi. TÜİK’in doğru hesaplarmalar yapacağına inançta önemli. Kısacası yerli ve yabancı yatırımcılar kurumların verilerine ve enflasyonun gevşeyeceğine inanırlarsa liraya dönebilirler. Kısa vadede dönenler portföy yatırımcısı olacaktır. Ucuzdan alıp kısa sürede pahalıya satmak isteyenler. Hazır onlar dövizi ucuzlatırsa artık maliye politikalarını düzgünce kullanmak gerekir. Kullanılırlar mı, ben hiç sanmıyorum. İnşallah yanılırım da bir bahar daha beklemek zorunda kalmayız.
Diğer yandan ev, araba almak, evlenmek, iş kurmak için krediye ihtiyacı olanlar bu faizlerle hayallerini nasıl gerçekleştirecek çok merak ediyorum. Başka bir bahara artık. Bastırılan kurlar ve faize rağmen sürekli artan enflasyon esnafı, sanayiciyi besliyordu. Üçe üretip veya alıp dörde satıyorlardı. Beşe alıp bu sefer altıya satıyorlardı. Alan mutlaka bulunuyordu. Bu sene böyle devam ederse işleri ciddi zor.
TCMB ve BDDK ; 15 Mart 2024 verileri açıklandı. Bu verilere göre ilgili hafta;
Yabancı Portföy; Hissede ve tahvilde toplamda 226 milyon dolar satış var. Ocak ayında aldıklarını fazlasıyla sattılar ve toplamda yılbaşına göre 420 milyon dolar eksideler. Seçim sonrası gelme olasılıkları bence yüksek.
Brüt rezerv şimdilik 127 milyar dolarda. Swap hariç net rezerv için aynı şeyi söyleyemiyoruz tabi. Mayıs seçimleri öncesi eksi 60 milyar doların biraz üstündeydi. Yerel seçimlere iki hafta olmasına rağmen eksi bakiye 60 milyar dolara dayandı.
EKSİ BAKİYE 60 MİLYAR DOLARA DAYANDI
Merkez bankası rezervi; Brüt rezerv 2,7 milyar dolar azalmış. 22 Aralık 2023 tarihine göre 18 milyar dolar azalmış. 2023 seçimlerinde Mayıs sonuna kadar 30 milyar dolar azalmış ve 98 milyar dolara kadar düşmüştü. Seçime daha iki hafta var ama brüt rezerv şimdilik 127 milyar dolarda. Swap hariç net rezerv için aynı şeyi söyleyemiyoruz tabi. Mayıs seçimleri öncesi eksi 60 milyar doların biraz üstündeydi. Yerel seçimlere daha iki hafta olmasına rağmen eksi bakiye 60 milyar dolara dayanmış durumda.
Mevduat; İlgili hafta üç aylık mevduat faizleri ortalaması 2 puan artıp %55,66 seviyesine yükseldi.
DTH hesaplarında hareketlilik devam ediyor. Toplamda 1,7 milyar dolar artmış. Yılbaşından bu yana vatandaşın 6,5 milyar dolarlık artışı var. Kurumlar nette değişmemiş.
Geçen hafta ; “MB, seçim sonrası faizi %50 ye çıkaracak, mevduat faizleri %55-%60 arasına gelirse ve seçim öncesi çıkan döviz fazlasıyla geri dönmeye başlarsa dövizin gazı alınır ve TL ye dönüşler başlayabilir” tahmininde bulunmuştum. Faiz bölümü seçim öncesi gerçekleşti. Bakalım TL ye dönüş gerçekleşecek mi?
Krediler; İlgili hafta bireysel krediler on puan artıp %72 ye ulaşınca tüketici kredilerinde ve kredi kartları harcamalarında daralma olmuş. Ticari kredilerde iki haftadır artış var. Faizlerin artacağını hissetmiş olmalılar. Ticari kredi faizi de üç puana yakın yükselip %58,46 oldu. Kasım 2023 başında tüketici kredi faizi %27,94, ticari %13,47 idi. Vay, vay!!
MB’nın sürpriz faiz kararı sonrası faiz hızlı gevşedi. Sanırım vatandaşa sattırmak için karar sonrası MB’nın kendisi de sattı. Geçen hafta belirtiğim ilk desteği olan 31,80 liraya değdi. Bu hafta günlükte 31,90 altına gelirse 31,10 seviyesine kadar gelebilir.
DOLAR/TL, 31,10 SEVİYESİNE KADAR GELEBİLİR
Dolar/T; MB’nın sürpriz faiz kararı sonrası faiz hızlı gevşedi. Sanırım vatandaşa sattırmak için karar sonrası MB’nın kendisi de sattı. Geçen hafta belirtiğim ilk desteği olan 31,80 liraya değdi. Bu hafta günlükte 31,90 altına gelirse 31,10 seviyesine kadar gelebilir. Gevşemenin devamı için haftalık kapanışın 31,40 altında olması gerekir. 30 lira çok kuvvetli destek. Bunun altında kalabilmesini kısa vadede olası görmüyorum. İki hafta boyunca hafifçe aşağı yukarı dalgalanıp haftalık kapanışları 32 lira civarından yapmasını daha olası görüyorum.
Bist100; Geçen hafta, borsadaki gevşemeyi mantıklı bulmadığımı yazmıştım. Endeksin 10000 puana yaklaşması ve seçim riskini almak istemeyenlerin bahanesi gibi gelmişti bana. MB faiz artışının kokusunu alanlarda varmış sanırım. 8600 destek, 9450 puan direç.
Dolar endeksi; 103,85 puanın üstünde haftalık kapanış yapması beni şaşırtı. Bu hafta altına gelip öyle kapamalı yoksa 105 puan direncini deneyebilir.
ABD (10 yıl) Tahvil; İki haftadır, “%4,17 destek. %4,30 üstünde kapanış yapmadığı müddetçe %3,90 hedefte” tahmininde bulunuyorum. Yine %4.30 üstünde kalamadı. Destekleri, %4,17, %4,04 ve hedef %3,90
Eur/Usd; 1,0880 seviyesinin altına geldi. Destek 1.07, direnç 1.10. Haftalık kapanışı 1.0875 üstünde olmazsa 1.0635 yeniden hedefe girer.
Bitcoin; İki hafta önce; “Balon olabilir. Eğer öyle ise üç, dört hafta 67000 dolar ile 75000 dolar arasında oyalanıp mal çıkmaları gerekir.” tahmininde bulunmuştum. Geçen haftayı 64400 dolardan kapadı. Lütfen artık çok dikkatli olun. Üç, dört haftalık oyalama dönemi başlamış olabilir. 61850 doların altında haftalık kapanış, geçmiş olsun demektir.
Altın/ons; Geçen hafta 2222 doları görüp haftayı en düşük fiyata yakın kapaması “dikkat” ışıklarımın yanmasına sebep oldu. 2075 doları artık çok büyük olasık deneyecek ama daha aşağı gevşeyebilir havasına büründü birden. Zirvelerdeyken haftalıkta en yükseği görüp sonra gelip en alt fiyattan haftayı kapamasından hiç hoşlanmadım.
Brent Petrol; Aylardır 77 dolar ile 87 dolar arasında skışmanın devam edeceğini belirttim. Bu hafta başı Rusya rafinerilerinin vurulması ve Çin’den gelen olumlu verilerin gazıyla 87 doların üstünü denediyse de başarılı olamadı.
Gümüş; İki hafta önce; “25,30 ile 26.20 dolar arasına çıkabilir” tahmininde bulunmuştum. 25,78 doları gördü. Bu hafta da 23,90 dolar önemli destek.
Kuyumculuk, ayakkabıcılık, pazarcılık, iplik fabrikasında işçilik, fotoğrafçılık, bakkal çıraklığı, otobüs muavinliği, muhasebecilik, pazarlamacılık, İzmir Devlet tiyatrosunda figüranlık, yatırım uzmanlığı, bankacılık dahil birçok alanda çalıştı.
Profesyonel iş yaşantısına 1990 yılında Halkbank’ta başladı. Ata Yatırım, Esbank, Bakioğlu Holding, Turkishbank, HSBC Bank ile süren profesyonel iş hayatı, çok kısa süre çalıştığı TEB ile sona erdi.
Profesyonel iş yaşamında muhasebe, kredi, yatırım uzmanlığı, bireysel pazarlama departmanlarında 26 yıl çalıştı. Memur olarak başladığı mesleğini, Bireysel Bölge Müdürlüğü de yaparak en son şube yöneticiliğinde sonlandırdı.
SPK’nın “SP Faaliyetleri Düzey 3 Lisansı, Türev Araçlar Lisansı, Kredi Derecelendirme Lisansı ve Kurumsal Yönetim Derecelendirme Lisansı” sertifikalarına sahip.
- Dünyada faiz beklentileri ve Türkiye’de güven sorunu - 7 Mayıs 2024
- Kendini yakıp küle döndüren İyi Parti - 30 Nisan 2024
- Türkiye dikiş tutmaz! - 29 Nisan 2024