Geçen hafta seçim sonrası için yazdığım iki yazıda da, “Türkiye’nin yerli ve yabancı kısa vadeli yatırımcı için cazip olduğunu, AKP’nin çok sert tokat yese bile piyasa oyuncularının bunu olumlu değerlendireceğini” yazmıştım. Seçim sonrası bir, iki gün yalpaladıktan sonra tahmin ettiğim gelişmeler oluşmaya başladı. Yerel seçimler iktidara çok kötü 1 Nisan şakası yaptı. Doğrusu ben iktidarın kulağının çekileceğini düşünüyordum ama böyle sert bir tokat yiyeceğini tahmin etmiyordum.2023 ve 2024 seçimleri, tüm dünya enflasyon belası ile uğraşırken Türkiye’de iktidarın enflasyona destek olmasına yol açtı. İktidar oy için sosyal desteğini artırdı. Yandaşları gürbüzleştirdi. Emekli ve sabit gelirlere yüksek oranda zam yaptı. İş adamlarına ihale yağdırdı ya da borçlarını öteledi. Bütçe açığını büyüttü. Düşük faiz tuhaflığı ile kredi ve kredi kartı harcamalarını çoşturdu. Kredi ve kredi kartı harcamaları para basmak demektir. Para basmak enflasyonist etkilerden biridir.Diğer yandan dövizi tutmak için TCMB kasasını boşalttı. Daha doğrusu olmayan dövizi sattı. Yurt dışından ve yurt içinden yüksek faizle döviz borçlandı. Dövizin ucuz kalması ithalatı artırdı. Dış ticaret açığı devasa büyüdü.Zaten yıllardır sanayi ve tarımda üreticiliği bırakıp komisyoncu olmuştuk. Dövizdeki en ufak artış enflasyonu tetikledi. Yirmi yıl önce kendi kendine yeten nadir tarım ülkelerinden biri olan Türkiye’de gıda enflasyonu patladı. Son bir yılda dünyada gıda fiyatları %8 düşerken Türkiye’de %70 arttı. Böyle bir iş bilmezlik olabilir mi vatanseverler?Mahfi hoca açıkladı. Türkiye’nin dövizli borç stoku 727 milyar dolara ulaştı. Swap hariç rezerv açığı 66 milyar dolarda. Cari açık 38 milyar dolarda. Bu rakamlar seçim kazanma aşkı, iş bilmezlik filan gibi kavramlarla açıklanamaz. Açıklayacak kavrama da benim dilim varmıyor. Bu kadar doları nereden, nasıl bulacağız bakalım.Seçim sonrası piyasalar; Geçen hafta seçim sonrası için yazdığım iki yazıda da, “Türkiye’nin yerli ve yabancı kısa vadeli yatırımcı için cazip olduğunu, AKP’nin çok sert tokat yese bile piyasa oyuncularının bunu olumlu değerlendireceğini” yazmıştım. Seçim sonrası bir, iki gün yalpaladıktan sonra tahmin ettiğim gelişmeler oluşmaya başladı. Döviz gevşemeye başladı. Ancak bu gevşemenin bir haftalık mı, birkaç aylık mı olduğunu görmek için bayram sonrasını beklemeliyiz. Türkiye’de her bayram öncesi döviz genelde gevşer çünkü.
Döviz yerinde mi sayar, çok sert gevşer mi, hafif artar mı, çok kesin konuşamıyorum. Yılbaşından beri söylediğimi söyleyebilirim. “Bu yıl TL daha çok kazandıracak, en azından yılın dördüncü çeyreğine kadar.”
YILIN DÖRDÜNCÜ ÇEYREĞİNE KADAR TL DAHA ÇOK KAZANDIRACAK
Dövizde çok sert gevşeme olur mu? Yerinde mi sayar, çok sert gevşer mi, hafif artar mı, çok kesin konuşamıyorum. Yılbaşından beri söylediğimi söyleyebilirim. “Bu yıl TL daha çok kazandıracak, en azından yılın dördüncü çeyreğine kadar.”Seçim öncesi vatandaşımız TCMB verilerine göre yine dövize boğmuş kendini. Döviz düşecek beklentisi yayılırsa bu arkadaşlar TL ye döner. Özellikle yabancı kurumların TL’nin değerleneceğine dair raporları medyayı süslemeye başladı. Bu yayınlar artacak, artıkça TL ye dönüş artabilir. Artık Erdoğan’ın anayasa değişikliğine kalkacağını sanmam, bu durum siyasi tansiyonun yükselmesini engeller. Erdoğan, Şimşek ile devam eder. Tek kurtuluşu Şimşek politikaları. En azından iki yıl. MB kasası biraz dolarsa 2028 seçimlerine kadar saçacak parası olur. İki yıldan önce erken seçimde olmaz, çünkü milletvekilleri daha yeni seçildi. İçlerinde milletvekili emekliliği kazanamayacak adaylar çoktur. Şimşek sıkılaştırma politikalarına devam eder. Bu hafta kredi kartı aylık faiz oranını %3,66 dan %4,25 yükseltti. Ancak, kamusal tasarruf olmadan tek bacaklı kalmaya devam eder bu program.Mart ayı enflasyonu beklenti altında geldi, İyimser tahminler %4, kötümser tahminler %5 bekliyordu tüfeyi, %3,16 geldi. 2023 Mart tüfe %2,29 çıktı, yerine %3,16 girdi. Dolayısıyla yıllık enflasyon göreceli olarak %68,50 yükseldi. Geçen seneler nasıl enflasyon göreceli düşüyor diyorsak şimdi de göreceli yükseliyor. En sert yükseliş Mayıs ayında olacak çünkü Mayıs 2023 tüfesi %0,04 gelmişti. Neden ? Zehir kafalı ikitdarımız doğalgazı bedava yaptı. Tüfe, Nisan ve Mayıs ayları %4, diğer aylar %2 bile gelse yılsonu tüfesi %42 olur. %55 mevduat faizi reel kazanç demek.Sonuçta enflasyonun düşüş eğiliminde olduğu görülüyor. Bu eğilim dövizden çözülmeyi artıracaktır. MB kasası sefalet durumda. O yüzden döviz fazlasını kasasına atmak isteyecektir. MB alışının çok üstünde dövizden kaçış olursa döviz ciddi gevşeyebilir. Ben büyük olasılık enflasyonun birkaç puan altında artmaya devam edecektir diye tahmin ediyorum.
Yorum Yazın