Nerede yedin paraları, söyle!
Asgari ücretlinin toplam ücretliye, en düşük emekli maaşı alanların toplam emekliye oranı yüzde 60 seviyesine yaklaştı. AB ortalaması yüzde 9 civarında, düşünün artık. Allah’a şükürler olsun ki artık kimse kimseyi kıskanamayacak. Yakında hepimiz fakir olacağız. Sonrası kalıcı fakirlik olan yoksulluk artık.
Dünyadan: ABD aralık TÜFE rakamı yüksek geldi. Yılı % 3,2 ile bitirmesi beklenirken % 3,4 ile bitiriyor. İşsizlik başvuruları beklenenden az gerçekleşti. Geçtiğimiz yılın son bir ayında Fed’in 2024 yılı içinde altı defa da toplam 150 baz faiz indirimine gideceği ve faiz indirimine Mart 2024 ayında başlayacağı piyasalar tarafından satın alınmıştı. Ocak ayı ile birlikte açıklanan ABD verileri bu beklentileri olumsuz etkiledi. İlk faiz indirimi Haziran ayına, toplam faiz indirimi toplamı ise 75 baz puana geriledi. ABD ve AB verileri ile piyasalar hafifte de olsa dalgalanmaya bu sene yarısına kadar devam edecek gibi duruyor.
TCMB VE BDDK: 5 Ocak 2024 verileri açıklandı. Bu verilere göre ilgili hafta;
Yabancı portföy: Hisse senedinden 300 milyon dolar, tahvillerden 46 milyon dolar yabancı çıkışı var. 2023 yılında her ikisinin toplamında 3,4 milyar yabancı girişi olmuştu. Umalım da giriş bitmiş, kâr realizasyonu başlamamış olsun.
MB brüt rezervi: İlgili haftada 1,5 milyar dolar azaldı. 2023 yılı en yükseğine göre azalış 5,8 milyar doları buldu. Net rezervler 32,6 milyar dolara düştü. Swap hariç net rezervler ise eksi 39,2 milyar dolara yükseldi. Swap hariç net rezervler 2008 ile 2013 arasında 50 milyar dolar civarındaydı. 2003 yılında 10 milyar dolar civarıydı yanlış hatırlamıyorsam. “Dolarlarım, Avrolarım, altınlarım vardı; bitti mi? Nerede yedin paraları, söyle!” diyoruz ama cevap veren yok ne yazık ki!
Krediler ve faizler: İlgili hafta üç aylık mevduat faizleri 1,2 puan gevşeyip % 51,29, bireysel kredi faizleri 0,33 puan artıp % 62,08 olurken ticari kredi faizleri % 53.45 ile aynı kalmış. Mevduat faizinin düşmesindeki etken, bankaların Kredi/Mevduat oranının % 78 seviyelerine düşmüş olması. Bankalar topladığı mevduatı satamıyor ya da satmak istemiyor. Faiz artışlarına başladığımız günlerde bireysel kredi faizleri % 28, ticari kredi faizleri %14 civarındaydı. O günlerde hemen her hafta “aylık ödeme gücü olan kredi çeksin” diye yazıyordum.
İlgili hafta, toplam krediler 31 milyar TL artmış. Ticari krediler 10 milyar lira artarken bireysel kredi kart borçları 18 milyar lira artmış. Ticari kredilerdeki artış % 0,1, bireysel kredilerde % 0,2 iken kredi kartlarındaki artış % 1,8. Üretim duruyor hatta daralıyor ama tüketim, kredi kartlarıyla devam ediyor. 2022 yılından beri tüketim %40 artarken, sanayi yerinde saymış, üstelik son beş aydır sürekli daralıyor.
Son haftalardaki hareketlerini dikkate alırsak bu hafta desteği 29,40; direnci ise 30,65 ve 30,80. Güçlü ABD verileri doları yukarı itiyor. Ayrıca Türkiye’nin 2024 yılı,11 aylık cari açığı 2022 yılının tamamına ulaştı. Portföy yatırımlarından yabancı çıkışı başlayabilir. MB rezervi azalmaya başladı yeniden. Temkinli olmak gerekiyor.
VATANDAŞ NASIL DAYANSIN?
Asgari ücret açlık sınırında, en düşük emekli aylığı açlık sınırının altında. TÜİK enflasyonuna göre zam alıyorlar. Kıymanın fiyatı bir yılda 80 liradan 420 liraya %520 artmış. Et yeme sıklığını düşürmesine rağmen kredi kartları olmasa et yiyemeyecek. Yiyemeyenler de var ne yazık ki! Dünya Gıda Örgütü raporuna göre, 2023 yılında dünyada gıda fiyatları %10 gevşerken Türkiye’de %72 artmış. Bir zamanlar tarımda kendi kendine yeten ülkenin geldiği duruma bakın. Asgari ücretlinin toplam ücretliye, en düşük emekli maaşı alanların toplam emekliye oranı %60 seviyesine yaklaştı. AB ortalaması %9 civarında, düşünün artık! Allah’a şükürler olsun ki artık kimse kimseyi kıskanamayacak. Yakında hepimiz fakir olacağız. Sonrası kalıcı fakirlik olan yoksulluk artık.
Dolar/TL: Son haftalardaki hareketlerini dikkate alırsak bu hafta desteği 29,40; direnci ise 30,65 ve 30,80. Güçlü ABD verileri doları yukarı itiyor. Ayrıca Türkiye’nin 2024 yılı,11 aylık cari açığı 2022 yılının tamamına ulaştı. Portföy yatırımlarından yabancı çıkışı başlayabilir. MB rezervi azalmaya başladı yeniden. Temkinli olmak gerekiyor.
Yukarıdaki grafikte kırmızı çizgi doların 2003 yılından beri olan TL fiyatını gösteriyor. Yeşil çizgi, doların 2002 yılındaki 1,5 lira olan fiyatı üzerine TR Tüfe eklenmiş hali. Mavi çizgi ise 1,5 liranın üzerine hem TR tüfe hem ABD tüfe eklenmiş hali. ABD tüfe eklenmiş halinde, dolar artışının Türkiye enflasyonunda da bir miktar otomatik artışa yol açtığı ihmal edilmiştir.
Göreceğiniz gibi 2013 yılı sonuna kadar Türkiye’ye döviz yağdığından Türk lirası aşırı değerli kalmıştır. Kırmızı çizgi yeşil çizginin ortalama % 40, Mavi çizginin % 55 altında 2014 yılına kadar devam etmiş. 2014 yılı ile birlikte yabancı çıkışı başladıktan hele 2018 yılı ile kaçmaya başladıktan sonra fark kapanmaya başlamıştır. 2018 yılında TR tüfeli rakamını geçmiş, 2021 yılında ise TR+ABD tüfeli rakamını yakalamıştır. 2023 yılı itibariyle Dolar, TR tüfeli rakamının % 7 altında gözüküyor. Son beş yıl içinde en fazla % 21 altında kalmıştı. 2022 yılını % 2 altında kapatmıştı. 2023 yılı sonuna göre Dolar, TR tüfe ile uyumlu gözüküyor. Ancak, 2021 yılında yaptığı TR+ABD tüfesine sıçrama riski yoktur diyemiyorum tabii.
ABD menkul kıymetler ve borsa komisyonunun ETF olarak kullanılmasına onay verdi. Hızla 49.000 dolara gidip kâr satışı yedi. Gelecek hafta kapanışı 42.250 dolar altında olursa dikkat etmek gerekir. Beklenti bitmiş, uzun süre düşmeye başlayabilir. 42.250 dolar dayanırsa 42.150 dolar ile 53.200 dolar arasında epey bir süre kalabilir.
Bist100: Uluslararası bir bankanın Türk banka hisseleri için “AL” tavsiyesi vermesi ve ABD deki Halkbank davasının bir bölümünün düşmesi banka hisselerine ciddi alış getirerek endeksi yukarı taşıdı. Bu hafta 7900 puanın altına gelmezse önünde 8200 direnci var ama esas direnci 8600 puanda.
Altın/ons: Beş hafta önce; “Bir buçuk, iki ay 1970 ile 2075 dolar arasında sıkışma olasılığı kuvvetli, 2075 doların üstünde iki hafta kapanışı yeni trend demek” diye tahmin etmiştik. Geçen haftayı da 2048 dolardan kapadı. Hareketlenme için bir kaç haftaya daha ihtiyacı var sanki. Savaş, durgunluk haberlerine rağmen halen yatayda. Ya dörtlü tepeyi kırmak için güç topluyor ya da boğalar yok ortada. İki, üç haftaya belli olacaktır.
Dolar endeksi ve ABD (10 yıl) Tahvil: Geçen hafta, “101,30 altına gelmezse 101,30 ile 103,90 arasında skışacağını tahmin ediyorum.” demiştim. Sıkışma devam edecek sanırım.
ABD tahvillerinde de %3,90 ile %4.30 arasında sıkışma bekliyorum.
Bitcoin: ABD Menkul Kıymetler ve Borsa komisyonunun ETF olarak kullanılmasına onay verdi. Hızla 49.000 dolara gidip kar satışı yedi. Gelecek hafta kapanışı 42.250 dolar altında olursa dikkat etmek gerekir. Beklenti bitmiş, uzun süre düşmeye başlayabilir. 42.250 dolar dayanırsa 42.150 dolar ile 53.200 dolar arasında epey bir süre kalabilir.
Eur/USD: Bu hafta gevşemenin 1.0760 seviyesine kadar devam etmesi daha olası. 1.1070 direnç. Hem de oldukça güçlü bir direnç oldu. Bildiğimiz gündemlerle bu direncin geçilmesini düşük olasılık olarak görüyorum. Ekstra haberlere gerek var geçmesi için.
Brent Petrol: 77,80 dolar üstünde tutunmaya çalışıyor. Libya’nın arz kesintisi, Kızıldeniz’de korsanlar, Orta Doğu gerilimine Yemen’in ABD ve İngiliz uçaklarıyla bombalanması eklendi. Fiyatlar, buna rağmen 77.80 civarında dolaşıyor. Boğalar yok. Olsaydı bu haberler basında, sosyal medyada bire on katılarak yayınlanır, fiyatlar yukarı giderdi. 77,80 dolar ve 74,45 dolar destek; 81 ve 83 dolar direnç.
Kuyumculuk, ayakkabıcılık, pazarcılık, iplik fabrikasında işçilik, fotoğrafçılık, bakkal çıraklığı, otobüs muavinliği, muhasebecilik, pazarlamacılık, İzmir Devlet tiyatrosunda figüranlık, yatırım uzmanlığı, bankacılık dahil birçok alanda çalıştı.
Profesyonel iş yaşantısına 1990 yılında Halkbank’ta başladı. Ata Yatırım, Esbank, Bakioğlu Holding, Turkishbank, HSBC Bank ile süren profesyonel iş hayatı, çok kısa süre çalıştığı TEB ile sona erdi.
Profesyonel iş yaşamında muhasebe, kredi, yatırım uzmanlığı, bireysel pazarlama departmanlarında 26 yıl çalıştı. Memur olarak başladığı mesleğini, Bireysel Bölge Müdürlüğü de yaparak en son şube yöneticiliğinde sonlandırdı.
SPK’nın “SP Faaliyetleri Düzey 3 Lisansı, Türev Araçlar Lisansı, Kredi Derecelendirme Lisansı ve Kurumsal Yönetim Derecelendirme Lisansı” sertifikalarına sahip.
- Dünyada faiz beklentileri ve Türkiye’de güven sorunu - 7 Mayıs 2024
- Kendini yakıp küle döndüren İyi Parti - 30 Nisan 2024
- Türkiye dikiş tutmaz! - 29 Nisan 2024