Ayırıp ancak ayrıştıramadıklarımız

Ne yazık ki bizdeki örneklerdeki gibi kutuplaşmış toplumlarda kutuplar algılarında gerçeklikleri işlerine geldiği gibi ayırıyor ancak hakikatin kendisini algısal gerçekliklerinden ayrıştıramıyor. Psikanalistler bunu ergenlerde bebeklik dönemi sürecindeki anne-baba ayrıştırmasının başarı oranına bağlamakta.

Birkaç gün önce “Yahudiler niçin çok filozof çıkartır” adlı bir program yapmıştık. Böyle bir Gazze krizi yaşanırken bu programımızın Yahudi güzellemesi olabileceğine dair dostlardan ikazlar aldım. Halbuki niyetimiz İsrail’in dünya üzerindeki lobi üstünlüğünün tarihsel arka planına dikkati çekmekti. Zaten filozof olan Yahudilerin de çoğunluğu Siyonizm karşıtıydılar.

Yıllar önceki bir tartışma programında sıkça anımsattığım Atatürk’ü sevmek-Atatürkçülük ve Kemalist ideoloji ayrıştırılsın Harp okullarında buna dikkat edilsin düşüncem üzerine ciddi bir sosyal medya linçi yemiştim. Üstteki paragrafta söz konusu programa aldığım bazı ikazlarda bende bu eskinin kendisini anımsattı ve az da olsa kaygılandırmıştı.

Nitelik olarak benzer bir olayda yeni Menemen’de yaşandı. Öğrencileri Nakşibendi Şeyhi Esad Erbili’nin kabrine ziyarete götüren öğretmen bir kesim tarafından sosyal medya linçine tabi tutuldu. Esad Erbili hakkında ilgili parti ve destek veren kanallarda Kubilay’ın katili anonsları yapıldı. Sanırım Esad Erbili’nin kim olduğunu bilebilseler veya merak edebilselerdi bu linçi yapmadan önce bir düşünebilirlerdi. Esat Erbili Abdülhamit tarafından sürgün edilen çok yönlü bir Osmanlı aydınıdır. Kelami dergahı şeyhliğini yaptığı dönemde Saraydan saltanat eşrafı ve muhalif entelektüellerinden birçok derslisi vardı. Halide Edip Adıvar ve eşi, Saidi Nursi, Fevzi Çakmak, felsefeci M. Ali Ayni gidip gelenlerden bazılarıydı. Esad Erbili köylü Nakşiliği Kent koşullarına dönüştüren içtihadı yapan bir Nakşibendi şeyhidir.

Ayrıca Karl Vet adında tanınmış bir batılı Hristiyan okültiste inancına karışmadan temsilcilik vermiştir. Vet bunun günlüklerini “Dervish diary” adı altında Danimarka’da yayınlamıştır. Erbili Meşrutiyet ile tekrar Din işleri yüksek kurul üyesi olmuştur. Erbili Menemende asılmamıştır. Yargılanmış eceli ile vefat etmiştir. Tasfiyesi tamamen Cumhuriyetimizin erken dönem tasfiyelerinin karambol bir parçasını teşkil etmiştir. Esat Erbiliye hakaret edip bilmeden saldıranlar ile ideolojik savunanların konuyu ayrıştıramadıklarını da müşahade etmekteyiz.

Kendi gerçekliğinin peşinde olamayan bireyimiz neden kendi yarattığı doğrusunun peşinde? Ne yazık ki kendi bireysel doğrunun gerçeklik ile ilişkisiyle yüzleştirilmesinden kaçınan insanımız gurup kimliği veya ideolojilerinin doğrularının gölgesinde park etmeyi tercih etmekte.

Ne yazık ki bizdeki örneklerdeki gibi kutuplaşmış toplumlar ayırıyor ancak ayrıştıramıyor. Malum psikanalistler bunu ergenlerde bebeklik dönemi sürecindeki anne-baba ayrıştırmasının başarı oranına bağlamakta.

Malum psikanalistler bunu ergenlerde bebeklik dönemi sürecindeki anne-baba ayrıştırmasının başarı oranına bağlamakta. Daha bu durum doğrusu çocukluk döneminden sonra artık iyilerin hep kendi tarafına kötülerin ise hep dışarıya-ötekine ait olduğu bir dünya tasavvurunu oluşturmakta. Kendi içimizdeki çelişkileri bir arada tutabilmek derinlik ve yüksek kapasite gerektirmekte. Bunu yapabildiğimiz kadarıyla genişleyip zenginleşebilmekteyiz. Kendi içimizdeki çelişkileri kabul etmememiz diğerini de ötekileştirmenin vesilesi olmakta.

Soru da şudur kendi gerçekliğinin peşinde olamayan bireyimiz neden kendi yarattığı doğrusunun peşinde? Ne yazık ki kendi bireysel doğrunun gerçeklik ile ilişkisiyle yüzleştirilmesinden kaçınan insanımız gurup kimliği veya ideolojilerinin doğrularının gölgesinde park etmeyi tercih etmekte.