İsrail ilk kez bu kadar ağır vurdu

İsrail İran’ın Şam büyükelçiliği binasının hemen yanında yer alan konsolosluk binasını vurdu. İsrail bugüne kadar Suriye içinde İran’a ait olduğunu iddia ettiği çok sayıda hedefi vurmuştu. İsrail ilk defa “Şam’ın ortasında” bir mekanı vurdu.

Saldırının yapıldığı mekan Şam’ın ortası. Daha önceki saldırılarda da Şam havaalanı, Cimraya araştırma merkezi gibi Şam yakınlarındaki tesisler, ya da Şam kırsalında yer alan bazı konuşlanmalar hedef olmuştu.

İran’ın Şam büyükelçiliği diğer bazı ülkelerin de diplomatik misyonlarının yer aldığı semtte bulunuyor. Mezze semti aynı zamanda şehrin lüks semtlerinden birisi. Vurulan bina da şehrin ana arterlerinden biri olan ‘Mezze otoyolu’ ya da Fayez Mansur caddesi üzerinde bulunuyor.

Bu ayrıntılar önemli zira İsrail ilk defa “Şam’ın ortasında” bir mekanı vurdu.

İsrail bu saldırı ile beraber “kırmızı çizgi” tanımadığı mesajını da vermiş oldu. Suriye Cumhurbaşkanlığı sarayı ve Esad’ın konutu bu bölgeye çok yakın bir yerde yer alıyor.

İSRAİL, KIRMIZI ÇİZGİ TANIMADIĞI MESAJINI VERDİ

İsrail bu saldırı ile beraber “kırmızı çizgi” tanımadığı mesajını da vermiş oldu. Suriye Cumhurbaşkanlığı sarayı ve Esad’ın konutu bu bölgeye çok yakın bir yerde yer alıyor. Elbette cumhurbaşkanlığı sarayının vurulması çok daha farklı bir anlama gelir ve bu nedenle beklenen bir şey değil ama bu saldırı teknik olarak sarayın da hedef alınabileceği anlamına geliyor.

Saldırının F-35’ler ile yapıldığı İran tarafından açıklandı. F-35’ler radarda görünüp görünmediği, operasyonel anlamda istenilen verimin alınıp alınmadığı gibi başlıklar altında tartışma konusu. Bu uçaklar daha önce de İsrail tarafından yine Suriye bölgesinde kullanıldı.

Şu soruların cevabını bilmiyoruz:

Suriye’nin hava savunma sistemleri F-35’lere karşı yetersiz mi? Uçaklar Lübnan hava sahası ya da Akdeniz üzerinden mi atış yaptı? Rusya’nın S-400 savunma sistemi uçakları gördü mü? Atılan füzelere karşı harekete geçti mi?

Sonuçta İsrail bu nokta atışı saldırıyı yapabildi. Saldırı öncesinde ayrıntılı bir istihbaratın alınmış olması gerekiyor. Bu saldırı ile ilgili iki kişi gözaltına alındı.

Üst düzey komutanın öldürülmüş olması İran’ın kritik pozisyonlardaki personeli “gizleyemediğini” gösteriyor. Ya da İran İsrail’in Şam’ın ortasına saldırı düzenlemeyi göze alamayacağı mı düşünüldü?

Öldürülen komutan Kudüs Gücü’nün Suriye ve Lübnan sorumlusu Muhammed Rıza Zahedi.

İsrail basını saldırının İran tarafına büyük / stratejik darbe olduğunu yazıyor. Haksız da sayılmazlar. Bu denli saldırı ilk defa yaşanıyor.

Suriye basınına göre de böyle. El Vatan gazetesi manşetinde “İran’ın Şam konsolosluk binası hedef alındı, 7 İranlı danışman öldü, bugüne kadar bölgeye yapılan en tehlikeli saldırı” ifadelerini kullandı.

Saldırı ne gibi reaksiyonlara yol açacak, İran nasıl tepki verecek, İsrail sarmal içinde bu türden saldırılara devam edecek mi? Şiddetin artması kaçınılmaz gibi görünüyor. İran bu saldırıdan sonra “aynı ağırlıkta” cevap vermezse İsrail’in Suriye’deki ve daha geniş anlamda bölgedeki operasyonel üstünlüğünü kabul etmiş olacak.

İRAN NASIL TEPKİ VERECEK?

Saldırı ne gibi reaksiyonlara yol açacak, İran nasıl tepki verecek, İsrail sarmal içinde bu türden saldırılara devam edecek mi? Şiddetin artması kaçınılmaz gibi görünüyor.

İran bu saldırıdan sonra “aynı ağırlıkta” cevap vermezse İsrail’in Suriye’deki ve daha geniş anlamda bölgedeki operasyonel üstünlüğünü kabul etmiş olacak, cevap verirse her şeyi göze aldığı belli olan Netanyahu hükümeti aynı şekilde cevap verecek.

İran’ın bu türden saldırılara başka yollar ile, dolaylı olarak verdiği cevaplar var ancak İsrail “daha net” atışlar yapıyor.

Rusya Suriye’deki İsrail saldırılarına bugüne kadar ciddi bir karşı koyuş içinde olmadı. Bunda bir taraftan İran’ın Suriye içindeki varlığının niceliği ve niteliği ile ilgili görüş ayrılığının da etkisi var. Ancak yine de (Suriye önem verdiği için) Suriye’nin yakın müttefiki İran’a yönelik saldırılara karşı son dönemlerde açıklama yapıldı. Son saldırı da Rusya rafından kınandı.

Rusya bu türden saldırıların artması durumunda nasıl bir tavır içinde olacağını zaman gösterecek, ancak doğrudan savaş ilanı sayılmadığı sürece bu saldırılara karşı düşük profilli tepki ile yetinecek gibi görünüyor.

Hizbullah 7 Ekim’den bu yana İsrail hedeflerine yönelik çeşitli saldırılar gerçekleştirdi. Şam saldırısının da “cezasız bırakılmayacağı” açıklaması yapıldı ancak saldırıya karşılık tıpkı İran’ın verdiği karşılıklar gibi dolaylı mı olacak yoksa doğrudan İsrail’e darbe sayılacak ağır bir saldırı mı yapılacak?

İsrail hükümeti 7 Ekim’den sonra ilan ettiği “her yerde yakın takip ile saldırı yapılacak” stratejisini uygulamayı sürdürüyor. Daha önce de Gazze’de, Lübnan’da başka yerlerde bu türden saldırılarda önemli isimler hedef oldu.

Bu saldırı ile birlikte infaz dizisi farklı bir aşamaya girmiş sayılır. Bu da şiddetin daha da artması sonucunu doğurabilir. İran’ın ve/veya Hizbullah’ın nasıl cevap vereceği belirleyici olacak.

About
Latest Posts

Musa Özuğurlu

Gazeteci. Mesleğe 1994 yılında başladı. Çok sayıda radyo ve TV kanalının haber merkezlerinde editörlük, muhabirlik, program sunuculuğu yaptı. 2010 yılında TRT Türk’ün Suriye temsilcisi olarak çalışmaya başladı. Suriye’de 2011’de başlayan süreci 2016 yılına kadar yerinde takip eden az sayıda yabancı gazeteciden biridir. Alanı Suriye başta olmak üzere Ortadoğu. Serbest gazeteci olarak çalışmaktadır.

Latest posts by Musa Özuğurlu (see all)