İPA’dan “Nasıl bir vergilendirme politikası?” raporu

İPA’nın “Kent Gündemi Serisi”nin son raporu ”Nasıl Bir Vergilendirme Politikası? : Tespit ve Öneriler” yayınlandı.

İstanbul Planlama Ajansı (İPA) yayımladığı raporda, “Vergi politika oluşturma ve uygulama süreçlerinin bilimsel temellere dayanması, ilkeli vergileme dönemine geçilmesi bir zorunluluktur” denildi.

Raporda vergilendirme ile ilgili şu öneriler dile getirildi:

Mali güce göre vergileme:

Vergi politikalarının ana eksenini vergi adaletinin oluşturmalı, Anayasanın mali güce göre vergileme ilkesi hayata geçirilmelidir.

Ayırma ilkesi

Vergi politikalarının oluşturulmasında ayırma ilkesine hassasiyetle uyulmalı, emeğin ve sermayenin vergilendirilmesinde emek lehine davranılmalıdır. Bu kapsamda, emek gelirlerinin vergilendirilmesinde vergi tarife dilimleri nedeniyle yaşanan sorunların çözülmesi önemlidir.

Katılımcılık

Vergi politika tercihlerinin oluşturulmasında ve vergi düzenlemelerinin hazırlık çalışmalarında mükelleflerin, meslek örgütlerinin, bu konuda temayüz etmiş bilim insanlarının ve ilgili diğer kişi ve
kurumların, paydaşların görüşlerine başvurulmalı, katkı ve değerlendirmeleri alınmalıdır.

Şeffaflık

Tüm vergi düzenleme ve uygulamalarında tüm süreçte şeffaflık hâkim olmalıdır. Vergi düzenleme önerileri, düzenleyici etki analizleri ile birlikte kamuoyuyla paylaşılmalıdır. Şeffaflığı zedeleyen torba
yasa uygulamaları vergi sisteminden çıkarılmalıdır.

Temsilsiz vergileme olmaz ilkesine uygunluk

Yürütme organına verilen kapsam ve sınırları belirsiz yetkilere son verilmelidir. Demokrasinin en temel unsuru olan bütçe hakkı tesis yeniden edilmeli, “temsilsiz vergileme olmaz” ilkesi hayata geçirilmelidir.

Bütüncüllük

Vergi politikaları bütüncül bir yaklaşımla oluşturulmalıdır. Bu kapsamda vergi düzenlemeleri hem ilgili diğer vergi mevzuatı hem de genel mevzuatla uyumlu şekilde yapılmalıdır. Vergi politikalarının ekonomi politikalarının bir alt dalı olduğu, toplumsal, kültürel, çevresel pek çok etkilerinin bulunduğu göz önünde bulundurulmalıdır. Vergi politikasının diğer politika alanlarıyla etkileşimi bütüncül bir yaklaşımla değerlendirilmelidir.

Öngörülebilirlik

Vergi politikaları öngörülebilir olmalıdır. Vergi düzenlemeleri çok sık değişmemeli, toplumda hangi işte çalıştığından bağımsız olarak herkes orta ve uzun vadede nasıl bir vergi ile karşılaşabileceğini
öngörebilmelidir. Vergi politikalarında belirlilik esas alınmalıdır.

Basitlik

Vergileme süreçleri basitleştirilmelidir. Mükellefler vergi vermek için zorluklarla karşılaşmamalıdır. Vergi vermek için damga vergisi ödemek yükümlülüğü altına sokulmamalıdır. Vergi düzenlemelerinde karmaşıklığa yol açan, mevzuatı anlaşılmaz kılan unsurlara son verilmelidir. Vatandaşın vergi yükümlülüğünü en basit ve hızlı şekilde yerine getirmesine imkân tanıyan sistemler hayata geçirilmelidir.

Tarafsızlık

Vergi politikalarının oluşturulması ve uygulama aşamalarında tam bir tarafsızlıkla hareket edilmelidir. Vergi incelemesine seçilme kriterleri ilan edilmeli, mümkün olduğu ölçüde aynı sektördeki ve aynı durumdaki tüm mükellefler incelenmelidir. Böylece mükellefler arasında vergi incelemesinden kaynaklı rekabet eşitsizliğine yol açılmamalıdır. İncelemenin başlamasından sonuçlandırılmasına kadarki tüm süreçlerin tam bir tarafsızlık içinde yürütülmesini temin edecek mekanizmalar ve hukuki güvenceler oluşturulmalıdır.

Rapora pdf olarak buradan erişebilirsiniz.