Üstü forma, altını sorma!
KÖŞE YAZILARI
Üstü forma, altını sorma!
Seçim sonrası gelişmeler, tam tahmin ettiğim gibi oldu. Ülkeye döviz yağıyor. Neden? Çünkü Türkiye’de parası olan için deli kazanç var. Elinizde doları olan bir yatırımcısınız. ABD veya Almanya tahvili alsanız yıllık kazanç %3 ile %5 arasında. Türkiye’de üç aylık mevduat %55, Tahvil %47. Kazanca bakar mısınız?
Dünyada faiz beklentileri; ABD ve Euro bölgesi Nisan ayı tüfe beklentileri beklenildiği gibi gelince dünya yeniden “faiz inecek” heyecanına kapıldı. Hatta ABD aylık tüfe %0,4 olan aylık beklentisi yerine %0,3 gerçekleşince pek bir mutlu oldular. ABD Nisan ayı tüfe gerçekleşmesi %3,4, Euro bölgesinin %2,4 oldu. Piyasa yeniden FED in bu yıl üç kez indirim yapacağını dillendirmeye başladı. “Faiz indirimi geliyor” çığlıklarına MB yetkililerinin “Sabır” sesleri karışıyor.
Japonya ve YEN; Yen dolar karşısında çok fazla değer kaybetti. Bir süredir “Yen tavsiyesi” yapmayı düşünüyordum ancak, değerleneceğine dair bir hareket gözlemleyemiyordum. Geçen hafta BOJ (Japon Merkez Bankası), geçmiş dönemlere göre daha az tahvil alımı yapmaya karar verdi. Böylece Japon tahvil getirilerini yukarı itmeyi ve Yen in dolar karşısındaki değer kaybına son vermeyi planlıyor sanıyorum.
Türkiye’nin üstü forma, altını sorma; Ocak ayından beri TL’nin en kazançlı yatırım aracı olacağını yazıyorum. Hatta yerel seçim öncesi yine bu sayfamda aynen şöyle yazmıştım; “Seçim öncesi Türkiye’den çıkan yabancı ve yabancı fonlar seçim sonrası fazlasıyla geri gelecek. Seçim öncesi döviz alan vatandaşlar, seçim sonrası %50 üstü faize bu aldıklarını fazlasıyla TL ye dönecek. Uluslararası kredi kuruluşlarının not artırımları bu ivmeyi hızlandıracak.”
Seçim sonrası gelişmeler, tam tahmin ettiğim gibi oldu. Ülkeye döviz yağıyor. Neden? Çünkü Türkiye’de parası olan için deli kazanç var. Elinizde doları olan bir yatırımcısınız. ABD veya Almanya tahvili alsanız yıllık kazanç %3 ile %5 arasında. Türkiye’de üç aylık mevduat %55, Tahvil %47. Kazanca bakar mısınız? Buradaki risk, kur riski. 33 lira civarından doları bozup TL ürünlere girdiler diyelim ve dolar bir anda 40 lira oldu. Zarar ederler. Peki son otuz yılda ne zaman yabancı geldi de döviz artı? Hiçbir zaman. Belki yirmi defa geldiler, hepsinde TL değer kazandı. Bu konuda uzman olmaya filan gerek yok. Biraz hafıza yeterli. Kur riski almak istemeyen Türkiye Eurobondu alır. Dolar bazında %10 civarı kazanç var.
Bizim insanımız döviz düşüyor diye sevinç içinde. Bir yandan haklılar. Döviz düşerse enflasyonda gerileyecektir. Döviz nasıl düşüyor? Yabancı deli kazanç için ülkeyi dövize boğuyor. Doydukları zaman ne olacak? Onlar doyana kadar biz sanayide, tarımda ithalat mal ve hizmetlerin yerini yerli üretimle ikame edebilirsek sarsılmayız. Sizce buna imkan var mı?
Türkiye üstünü değiştirip gıcır gıcır bir forma ile piyasalarda boy gösteriyor. Altında ne mi var? İşte orayı hiç sormayın. Atlet delik, pantolon iple tutturulmuş, ayakkabının altı, çorabın ucu delik.
MB rezervleri doluyor. Yabancı döviz yağdırıyor, vatandaşlar ve kurumlar döviz bozuyor. MB da habire alıyor. Daha ne kadar alacak? Bence çok kalmadı. Dolar alıp piyasaya TL vermekde bir yere kadar. Bu döviz sağanağı devam ederse döviz de gevşeme başlar, TL bollaşacağı için önce mevduat sonra kredi faizleri düşmeye başlar. Sakın şaşırmayın, vallahi kızarım. Hepsi bu kadar basit. Köklü çözüm, plan, program ile olan iyileşmeler değil yaşadıklarımız. Zaten Tek adam ile bu köklü değişiklikleri yapmamız imkansız. Ocak 2022 Sanayi üretim endeksi 116,6 puandaydı, 2024 Mart ayında 110,8 oldu. Bu borçları türkü söyleyerek ödeyeceğiz sanırım.
Yabancılar ilgili hafta 2,8 milyar dolarlık tahvil alımı gerçekleştirmiş. Ben böyle bir haftalık alış hatırlamıyorum. Yıllık toplam alışlarında belki. Deli kazancı görmüşler.
YABANCILAR 2,8 MİLYAR DOLARLIK TAHVİL ALIMI GERÇEKLEŞTİRMİŞ
Dış Borç kırbacı; Bu kırbaç eninde sonunda derimizden deri koparacak. 2024 ilk çeyrek sonu kısa vadeli dış borcumuz 175,3 milyar dolar oldu. 2023 GSYH'mız 1,1 tirilyon dolar. Kısa vadeli dış borcumuz Milli hasılamızın altıda biri.
2020 ilk çeyrek kısa vadeli dış borcumuz 92,6 milyar dolardı, GSYH'mız 761 milyar. Sekizde biri kısa vadeli dış borç.
2002 yılında kısa vadeli dış borç 17 milyar dolar, GSYH'mız 202 milyar dolardı. On iki de biri borç. Kısaca 21 yılda kısa vadeli dış borcumuzun milli gelire oranı on iki de birden altıda bire çıkmış durumda. Üstelik dolar bazında %8 ile %11 arasında borçlanıyoruz. Harika!
10 Mayıs MB ve BDDK verilerine göre;
Yabancılar ilgili hafta 2,8 milyar dolarlık tahvil alımı gerçekleştirmiş. Ben böyle bir haftalık alış hatırlamıyorum. Yıllık toplam alışlarında belki. Deli kazancı görmüşler. Yabancı tahvil portföyü bir ayda 2,5 dolardan 6,8 dolara yükselmiş. Çoğunluğu tahvil, artı hisse toplam alışları Nisan başından bu yana 5 milyar doları geçti.
MB rezervlerindeki toparlanmaya devam. İlgili hafta, brüt rezervde 7,5 milyar dolar, swap hariç net rezervde 3 milyar dolar civarında iyileşme var.
DTH hesaplarında çözülme devam ediyor. İlgili hafta toplamda 3,2 milyar dolar çözülme var. Vatandaş üçüncü haftadır dövizden çıkıyor. KKM hesapları 2,2 trilyon altına indi. Milletin başına silah dayayarak zorla KKM sahibi ettiler. Şimdi ikna ile vazgeçirmeye çalışıyorlar. Demokrasi ne kadar daha sürecek bakalım!
BİST100 için “Beşinci dalga hedefi 10500 ile 12500 puan arası bir yer olacaktır.” görüşüm devam ediyor. ABD ve Avrupa borsaları kar realizasyonlarını yapıp yeniden yükselişe geçtiler. Yeniden tarihi zirvelerini deniyorlar. Geçerlerse yukarı trend devam eder.
ABD VE AVRUPA BORSALARI YENİDEN TARİHİ ZİRVELERİNİ DENİYOR
Dolar/TL; Günlük bazda destekler 32,07, 31,80. Direnç 32,35. Orta vadede yabancı girişi ve vatandaş satışı devam ederse 31,40 liraya kadar gevşeyecek gibi duruyor. Bu hareketler devam eder MB müdahaleyi bırakırsa 29 lirayı görmek şaşırtıcı olmaz.
Bist100; “Beşinci dalga hedefi 10500 ile 12500 puan arası bir yer olacaktır.” Görüşüm devam ediyor. ABD ve Avrupa borsaları kar realizasyonlarını yapıp yeniden yükselişe geçtiler. Yeniden tarihi zirvelerini deniyorlar. Geçerlerse yukarı trend devam eder.
İngiliz borsası ucuz kalmış görünüyor. 2020 yılından bu yana DAX %125, S&P %140 yukselirken UK100 %71 yükselmiş. Ekim 2022’den bu yana ise DAX %60, S&P %51 yükselirken UK100 %25 yükselmiş.
Eur/Usd; Geçen hafta; “Dibi görmüş de oyalanıyor gibi” demiştim. 1,0814 destek, 1,0985 direnç.
Altın/ons; 23900 dolar üstünde kalabilirse yukarı hareketini devam ettireceğini düşünüyorum. Major merkez bankalarının “faiz indirim” beklentilerine göre dalgalanmalar olsa da yukarı yönlü ısrarı devam edecek sanırım.
Doğalgaz; Haftalardır yazdığım, “1,94 üstünde bir hafta daha kalırsa 2,64 ve 3,63 dolar hedefte” görüşümde değişiklik yok. 2,65 doları da gördü. Mart sonundan bu yana dolar bazında %75 değer kazandı.
Gümüş; 30,07 dolar direncini çok sert geçti. 29,90 dolar altına gelmediği müddetçe yukarı hareket devam. 35 ile 50 dolar arasında bir yer hedefte. Altından daha çok para kazandıracağını düşünüyorum. Mart sonundan bu yana dolar bazında %26 değer kazandı. Altın %7 civarında kaldı.
TR 2 yıllık tahvil; Alıcı gelmeye devam ediyor. %40,60 aşağı kırılırsa kısa zamanda %34 seviyelerini görebilir. Deli kazanç var. %27 civarından alınacak 10 yıllık tahvillerde de öyle. Bir anda %23 seviyesini görebilir. Geçen hafta ciddi bir kar realizsayonu yaşandı ama alım devam edecektir sanırım.