Türkiye ekonomisi nasıl düzelir?

EKONOMİ Ekonomik reformların başarılı bir şekilde uygulanması, siyasi irade, toplumsal destek ve uluslararası ekonomik koşullara bağlıdır. Çünkü politika ve reformlar bir süreci ifade etmektedir. Eğer, siyasi gelişmeler ve günlük siyasi çekişmeler ekonomik politikaların uygulanma sürecini etkilerse; bu politikaların başarılı olması mümkün değildir. Türkiye ekonomisinin düzelmesi için çeşitli alanlarda politika geliştirilmeli ve reformların gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Türkiye ekonomisinin ihtiyaç duyduğu bu politika ve reformları kısaca altı başlıkta özetleyebiliriz.

1. Bütçe Disiplinin Sağlanması

Bütçe disiplini, devletin mali yönetiminde harcamaları ve gelirleri dengede tutarak, sürdürülebilir bir mali yapı oluşturma sürecidir. Bu sürecin gerçekleşmesi için yapılması gerekenler; Gerçekçi Bütçeleme: Bütçe gelir ve giderlerinin gerçekçi bir şekilde tahmin edilmesi ve planlanması. Performans Bütçelemesi: Harcama kalemlerinin performans ölçütlerine bağlanması ve harcamaların etkinliğinin izlenmesi. Düzenli Raporlama: Bütçe uygulamalarının düzenli olarak raporlanması ve denetlenmesi. Harcamaların Önceliklendirilmesi: Kamu harcamalarının önceliklendirilmesi ve stratejik hedeflere göre yönlendirilmesi. Gereksiz Harcamaların Kesilmesi: Gereksiz veya verimsiz harcama kalemlerinin gözden geçirilmesi ve azaltılması. Kamu Alımlarında Şeffaflık: Kamu ihalelerinin şeffaf ve rekabetçi bir şekilde yapılması. Vergi gelirlerini artırmak için vergi tabanının genişletilmesi ve vergi kaçakçılığı ile etkin mücadele edilmesi. Vergi sisteminin adil ve etkin hale getirilmesi, dolaylı vergiler yerine doğrudan vergilerin payının artırılması.

VERGİ TABANI GENİŞLETİLMELİ

Vergi Tabanının Genişletilmesi: Vergi gelirlerini artırmak için vergi tabanının genişletilmesi ve vergi kaçakçılığı ile etkin mücadele edilmesi. Vergi Reformu: Vergi sisteminin adil ve etkin hale getirilmesi, dolaylı vergiler yerine doğrudan vergilerin payının artırılması. Kamu Borcunun Sürdürülebilirliği: Kamu borcunun yönetilebilir seviyede tutulması ve borçlanma maliyetlerinin düşürülmesi. Borç Stokunun İzlenmesi: Borç stoku ve yükümlülüklerin düzenli olarak izlenmesi ve raporlanması. Mali Kural ve İlkeler: Bütçe disiplinini sağlamak için yasal düzenlemeler yapılması ve mali kuralların belirlenmesi. Bağımsız Denetim: Kamu harcamalarının ve gelirlerinin bağımsız denetim kuruluşları tarafından denetlenmesi. Kamu Maliyesinde Şeffaflık: Kamu mali yönetiminin şeffaflığının artırılması ve vatandaşların bilgilendirilmesi. Hesap Verebilirlik Mekanizmaları: Kamu görevlilerinin mali sorumluluklarının netleştirilmesi ve hesap verme mekanizmalarının güçlendirilmesi.

2. Para Politikaları

Enflasyonla Mücadele: Merkez Bankası'nın bağımsızlığının güçlendirilmesi ve enflasyon hedeflemesi politikasının sürdürülmesi gerekmektedir. Faiz Politikası: Faiz oranlarının piyasa şartlarına göre belirlenmesi ve sermaye akışlarının istikrara kavuşturulması gözetilmelidir. Para arzının belirlenmesi, bir ülkenin para politikası çerçevesinde gerçekleşir ve ekonominin genel dengesi, fiyat istikrarı, büyüme hedefleri ve işsizlik oranı gibi faktörlere bağlıdır. Para arzının doğru bir şekilde belirlenmesi, ekonomik istikrarı sağlamak ve enflasyon gibi olumsuz ekonomik durumları kontrol altında tutmak açısından kritiktir.

3. Yapısal Reformlar

İşgücü Piyasası Reformu: İş gücü katılım oranının artırılması ve genç nüfusun işgücü piyasasına entegrasyonunun sağlanması. Eğitim ve Yetkinlik Gelişimi: Eğitim sisteminin revize edilerek nitelikli iş gücünün yetiştirilmesi ve teknik becerilerin geliştirilmesi. Yargı ve Hukuk Reformu: Hukukun üstünlüğünün sağlanması ve yatırım ortamının iyileştirilmesi için adalet sisteminin güçlendirilmesi.

4. Sektörel Politikalar

Sanayi ve Teknoloji Politikası: Sanayi 4.0'a geçişin teşvik edilmesi ve Ar-Ge yatırımlarının artırılması. Enerji Politikası: Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının artırılması ve enerji bağımlılığının azaltılması. Tarım ve Gıda Güvenliği: Tarımsal üretim verimliliğinin artırılması ve gıda güvenliğinin sağlanması.

5. Dış Ticaret ve Yatırım

İhracatın Artırılması: İhracat teşviklerinin artırılması ve dış ticaretin çeşitlendirilmesi. Yabancı Yatırım Çekme: Yatırımcı dostu politikaların uygulanması ve bürokrasinin azaltılması.

6. Sosyal Politikalar

Sosyal Güvenlik Reformu: Sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliği ve sosyal yardımların etkin dağıtımı. Gelir Dağılımı Adaleti: Gelir dağılımındaki adaletsizliğin azaltılması ve yoksullukla mücadele. Türkiye ekonomisinin istikrarını sağlamak, büyüme potansiyelini artırmak ve genel refah seviyesini yükseltmek için atılması gereken temel adımlar olarak yukarıdaki başlıkları görmek gerekir. Ekonomik reformların başarılı bir şekilde uygulanması, siyasi irade, toplumsal destek ve uluslararası ekonomik koşullara bağlıdır. Çünkü politika ve reformlar bir süreci ifade etmektedir. Eğer, siyasi gelişmeler ve günlük siyasi çekişmeler ekonomik politikaların uygulanma sürecini etkilerse; bu politikaların başarılı olması mümkün değildir. Bu bağlamda, "…..siyasi ve askeri muzafferiyetler ne kadar büyük olursa olsun, iktisadî zaferlerle taçlandırılmadıkça payidar olamaz" sözü unutulmaması ve ekonominin siyaset üstü tutulması gerekmektedir.