TCMB’nin faiz indirmemesi gerek!
EKONOMİPiyasa en geç Ocak 2025 ayında TCMB’nin faiz indirimine başlayacağını bekliyor. Ben Kasım 2025 ayında 250 baz puan, göstermelik bir faiz indirimin yapılacağını düşünüyorum. Para babaları deli gibi faiz getirili ürünlerde, onların karlılığını artırmak zorundalar.
Dünyadan; FED 50 baz faiz indirim coşkusuna Çin’in açıkladığı teşvikler eklenince havai fişek patlamaları oluştu. Geçen hafta ki yazım da; “Çin’in bu yıl %5 büyümeyi gerçekleştirmesi için devletin ciddi teşviklere başlaması gerekiyor. Ben Çin’in hızla gerekli teşvik adımlarına başlayacağını düşünüyorum” diye yazmıştım. Ben yazımı Cumartesi yazıp gazeteye gönderdim, Salı günü Çin şimdiye kadar ki en cesur hamlelerini başlattı. Şimdi gözler ECB nin faiz indirimde. ECB nin faizi indireceğine inananlar çoğunlukta.
Türkiye’de şeker tadında; Finansal verilere bakınca Türkiye dünyanın en çoşkulu ülkesi. TCMB döviz rezervleri artıkça artıyor. Enflasyon gevşiyor, 12 aylık dış ticaret açığı 40 milyar dolar gerileyerek 78,6 milyar oldu. Üretim, tüketim durunca ithalat azaldı. Türkiye taşeron üretim ülkesi. Her parçayı dışardan alıp Türkiye’de bütünlüyor. Kullandığı enerjinin de yarısı ithal. Tüketim düşünce üretip kime ne satacaksın? Dünyada emtia fiyatları sürünüyor, TL değer kaybetmiyor. Dış ticaret açığının gevşemesi çok da şaşırtıcı değil. Önemli olan sürdürülebilirliği. İthalatı ikame üretim yatırımın var mı, yok. Yüksek teknoloji üretebiliyor musun, hayır. Olsun döviz yükselmiyor ya, yeter!
TCMB faiz indirecek mi? ABD enflasyonu, Ocak 2024 ayında %3,4dü. Haziran’a kadar bu civarda kaldı. Ağustos ayında %2,5 seviyesi görülünce, Eylül ayında Fed faizi %5,5 dan %5 e indirdi. İndirim olduğunda faiz, enflasyonun iki katıydı.
Avrupa Bölgesinde Ağustos 2024 enflasyonu %2,2. Eylül 2023 ayından Haziran 2024 ayına kadar ECB faizi %4,50 idi. Haziran ayında %4,25 seviyesine indirdi. ECB, Eylül 2024 ayında faizi %3,65 seviyesine indirdi. Yine faiz, enflasyonun iki katı.
Türkiye’de Ağustos 2024 enflasyon %51,97. TCMB faizi %50. Son dört ay enflasyon aylık %2 gelirse yılsonu en iyi şartlarda %42 civarı olacak. ABD ve AB örneklerine bakarsak, enflasyon %25 seviyelerine inene kadar, TCMB faizi indirmemeli.
Piyasa en geç Ocak 2025 ayında TCMB’nin faiz indirimine başlayacağını bekliyor. Ben Kasım 2025 ayında 250 baz puan, göstermelik bir faiz indirimin yapılacağını düşünüyorum. Para babaları deli gibi faiz getirili ürünlerde, onların karlılığını artırmak zorundalar.
Dünya emtia endeksi; FED’in 50 baz faiz indirimi ile 98 puan üstüne çıkan endeks tahmin ettiğimiz gibi Çin’in açıkladığı teşviklerle 100,65 puana kadar toparladı. Demir cevheri dahil tüm endüstriyel metaller, petrol ve kıymetli madenlerin fiyatları yükseldi. Ardından petrol fiyatlarındaki gevşeme endeksi durdurdu.
20 Eylül 2024 TCMB ve BDDK verilerine göre; Yabancılar, ilgili hafta bir kez daha 1,6 milyar dolarlık tahvil alışı yaptılar. Nisan ayından bu yana toplam tahvil alışları 14,5 milyar dolara yaklaştı.
TCMB brüt rezervleri ilgili hafta 2,8 milyar dolar arttı ve 156,4 milyar dolar oldu. Net rezervler 51,7 milyar dolar, swapsız rezervler 29,8 milar dolar oldu. Yılın en düşük rezervlerin gerçekleştiği 29 Mart 2024 tarihinden bu yana brüt rezervler 33 milyar dolar, swapsız rezervler 95 milyar dolar iyileşti. Yiğidin hakkını vermek gerek, ciddi başarı.
Krediler de, tüketici kredileri ve kredi kartları haftayı daralarak geçirirken, ticari kredilerde hafif bir kıpırdanma olmuş. Bir önceki hafta TCMB ve BDDK kararları, mevduat ve kredi faizlerinin gevşemesine yol açtı. Mevduat faizleri yarım puan, bireysel kredi faizi 1,5 puan gevşerken, ticari kredi faizleri iki puan üstünde gevşedi. Böylece tüketici ve ticari kredi faizleri yılın en düşüğünü görmüş oldu.
Gecikmede olan krediler 5 yıl vadeye kadar yeniden yapılandıracak. Vatandaş geçici bir rahatlamaya ulaşabilir. Ama bankaların yapılandırma için istekli olup olmayacakları da önemli. Özellikle kredi kart yapılandırması bireysel kredi artışı yaratabilir.
KREDİ KARTI YAPILANDIRMASI BİREYSEL KREDİ ARTIŞI YARATABİLİR
Geçen hafta BDDK, tüketici kredileri ve kredi kartları için borç yapılandırması kararı açıkladı. Gecikmede olan krediler 5 yıl vadeye kadar yeniden yapılandıracak. Vatandaş geçici bir rahatlamaya ulaşabilir. Ama bankaların yapılandırma için istekli olup olmayacakları da önemli. Özellikle kredi kart yapılandırması bireysel kredi artışı yaratabilir.
Dolar/TL; Geçen hafta söyle yazmıştım;“Bu hafta dirençler 34,22 ve 34,47. Destekler ise 34 ve 33,90.. Ocak 2025 ayına kadar sıkışmanın devam edeceğini düşünüyorum. Yılsonu hedefim daha öncede belirtiğim gibi 36 lira ile 37 lira arasında bir fiyat” Geçen hafta 34 ile 34,32 arasında kaldı. Sıkışmaya devam.
Dolar Endeksi; “Bir süre 102,50 ile 100,50 arasında oyalanacak” beklentim devam ediyor.
ABD 10 YR tahvil; Geçen hafta söyle yazmıştım; “Son derece normal bir kar satışı. Bence %3,90 civarından yeniden ABD tahvili alınabilir” %3,83 den alış geldi. %3,25 hedefte kalmaya devam ediyor.
“Türkiye için 10350 puanın üstüne atamadığı müddetçe yükselişin başlaması bana göre çok zor” diyorum haftalardır. Yine oraya yaklaşınca satış yedi. Yabancı gelmedikçe 10350 seviyesinin yukarı kırılması zor.
YABANCILAR GELMEDİKÇE 10350 SEVİYESİNİN YUKARI KIRILMASI ZOR
Bist100; Amerika ve Almanya borsaları tarihi zirvelerini yenilerken, sessiz kalan İngiltere borsası da geçen hafta toparladı.
“Türkiye için 10350 puanın üstüne atamadığı müddetçe yükselişin başlaması bana göre çok zor” diyorum haftalardır. Yine oraya yaklaşınca satış yedi. Yabancı gelmedikçe 10350 seviyesinin yukarı kırılması zor. Ancak dolar bazında 2,60 dolar desteği dayanacak gibi duruyor. TCMB faiz indirimi ile hisseye alış gelebilir. Hareketlenme, tüketim malları, sağlık hizmetleri ve kamu gibi sektörlerle başlayabilir. Yacaş yavaş bu hisselerde alım düşünülebilir.
Eur/Usd; Geçen hafta yazdığım gibi; “Abd faizleri bu seviyelerde kaldığı müddetçe Euro nun dolar karşısında daha fazla güçlenmesi zor görünüyor. 50 baz faiz indirimi paritede 1,1225 direncini kırmaya yetmeyecek anlaşılan. Bir müddet 1.1225 ile 1.1075 arasında dinlenecek gibi duruyor” tahminime devam ediyorum. Bu hafta 1.1075 desteğini deneyebilir.
Altın; 2600 dolar hedefimize ulaştık. Bir müddet yorum yapmamak en iyisi. Gelecek ay 2570 dolar seviyelerine gelir ama, altına inmezse yeniden pozisyon açmayı deneriz. Teknik görüntü 2750 ile 2800 dolara kadar hareket devam edebilir diyor.
Gümüş; Bu seneki zirve olan 32,51 dolar zirvesini denedi ama, yukarı devam edemedi. Yine de haftayı 31,50 dolar üstünde kapamayı becerdi. 31,50 dolar üzerinde kaldıkça kısa vadede 35 ve 38 dolar hedefleri var. Benim beklentim 43 ve 49 dolar.
Petrol; Çin teşvikleri, dünyanın en büyük petrol ithalatçısı Çin’in ekonomisini hızlandıracağı beklentisi ham ve brent petrole alış getirdiyse de, S. Arabistan’ın petrol arzını artıracağı haberi düşüşe yol açtı. Dar bir bantta sıkışma devam ediyor.
Doğalgaz; Temmuz ayında 2.01 dolardan açtığımız pozisyonu tutmaya devam ediyor. Hedefi 3,63 dolara koymuştuk. Geçen haftanın en sert yükselen ürünü oldu. 3,33 dolara kadar yükseldi. Bu hafta pozisyonumuzu kapatabiliriz.
TR 10 yr ve 2 yr tahvil; Hazine geçen hafta 3,5 milyar dolar, on yıl vadeli eurobond ihraç etti. İhracın üç katı talep geldi. Talep yüksek gelince getirisi %7,125 den %6,75 e gevşedi. Türkiye TL ve yabancı para sabit getirili ürünlerini önermeye ısrarla devam ediyorum.
İlginizi Çekebilir