Netanyahu’nun kanlı inadı

DIŞ POLİTİKA İsrail, Refah saldırısını yapmakta kararlı görünüyor. İsrail-İran gerilimi bitti mi gerçekten? İsrail-Hizbullah gerilimi sona erdi mi? Elbette hayır. Netanyahu istediği sonucu alabildi mi? Yine hayır. Bu nedenle Netanyahu’nun inadı kırılmazsa durum çok iç açıcı görünmüyor. İsrail ile Hamas arasında ateşkes görüşmeleri yine başarısızlık ile sonuçlandı. Oysa savaşın bit(iril)mesine hiç bu kadar yakın olunmadığı yorumunda bulunanlar da vardı. Bölge basınına bakıldığı zaman dün öğle saatlerine kadar iyimser bir hava esiyordu. İsrail’in The Jerusalem Post gazetesi savaşı sona erdirme konusunda anlaşmaya yakın olmasalar da rehineler konusunda görüşme yapıldığını yazdı. Mısır resmi kanalı El Kahire, basında yer alan ayrıntıların tam olarak doğruyu yansıtmadığını iddia etmek ile beraber Hamas-İsrail ateşkes görüşmelerinde ilerleme sağlandığını yazdı. Suudi Arabistan El Hades kanalı ise çeşitli kaynaklara dayandırdığı haberinde Hamas’ın ateşkes anlaşmasının ilk aşamasının bir parçası olarak 33 rehineyi serbest bırakmayı kabul ettiğini öne sürdü. Olumlu bir havanın yakalandığı temelinde yapılan tüm bu haberlerin ortak noktası ise şu cümleydi: Hava olumlu ancak görüşmeler her an kesilebilir. Tam da öyle oldu. Netanyahu en baştan hiç de niyetli olmadığı ateşkes / savaşı sona erdirme gibi adımlara hayır dedi ve görüşmeler tıkandı kaldı. Hamas İsrail’in savaşı durdurmasını ve gözaltına aldığı kişileri serbest bırakmasını istiyor. Başka bir isteği yok. İsrail ise Gazze Şeridi’ne tam hakim olma, sadece Hamas’ı değil diğer örgütleri de yok etme hedefi ile hareket ediyor. İsrail böylece Filistin Davasına etkisi sonsuza dek devam edecek bir darbe vurmak istiyor.

NE İSTİYORLARDI?

Hamas İsrail’in savaşı durdurmasını ve gözaltına aldığı kişileri serbest bırakmasını istiyor. Başka bir isteği yok. İsrail ise Gazze Şeridi’ne tam hakim olma, sadece Hamas’ı değil diğer örgütleri de yok etme hedefi ile hareket ediyor. İsrail böylece Filistin Davasına etkisi sonsuza dek devam edecek bir darbe vurmak istiyor. Ancak iki taraf da şu ana kadar istediklerini elde edemedi. Hamas’ın isteğinin yerine gelmesi Netanyahu hükümetinin kararına bağlı, ki Netanyahu bu istekleri en başından beri reddediyor. İsrail ise Hamas’ı yok edememek bir yana ciddi bir darbe de vuramadı. Tek yaptığı sivillerin ölümü ile sonuçlanan hava saldırıları gerçekleştirmek. Bu amaç ile yapılan kara saldırıları da çok şe yaramadı, tam tersi İsrail ordusu için ağır sonuçlar doğurdu. Böylece ateşkese asıl ihtiyacı olan Netanyahu. Zira hem içeride hem de uluslararası anlamda ciddi baskı altında. Ancak o savaşı durdurmak yerine Refah saldırısını da eklemeyi düşünüyor. Asıl sebep Netanyahu’nun ateşkesi ya da savaşa son vermeyi kabul etmesi halinde ülkesinde lanetleneceği gerçeği. Bu nedenlerle Netanyahu’nun ateşkesi kabul etmesi kolay değil, nitekim son görüşmelerde de aynı şekilde tavır gösterdi ve Hamas’ın teklifini reddetti.

NETANYAHU’NUN ATEŞKESİ KABUL ETMESİ KOLAY DEĞİL

Ateşkesi kabul etmemesinin sebeplerinden biri de bu. Ancak asıl sebep Netanyahu’nun ateşkesi ya da savaşa son vermeyi kabul etmesi halinde ülkesinde lanetleneceği gerçeği. Bu nedenlerle Netanyahu’nun ateşkesi kabul etmesi kolay değil, nitekim son görüşmelerde de aynı şekilde tavır gösterdi ve Hamas’ın teklifini reddetti. Hamas rehine takasını ilk adım olarak görüyordu ancak bu ilk adım atılsaydı Netanyahu da taahhüt altına girecekti. İşte tam da bu neden ile İsrail, Hamas’ın önerilerini kabul etmedi. Elbette umutlanmak için de bazı sebepler var. Örneğin Batı başkentleri Filistinliler öldürüldüğü için değil ama kendi çıkarları zarar görmeye başladığı için ateşkes isteyebilirler. Gerçi Netanyahu şimdiye kadar ciddi bir direniş gösterdi ama ne kadar dayanacağı belli olmaz. İsrail, Refah saldırısını yapmakta kararlı görünüyor. Doğrudan darbenin sadece İsrail ve kendisine karşı savaşan Hamas, Hizbullah gibi örgütler tarafından vurulduğu; diğer aktörlerin ise banttan oynadığı bu oyun uzadıkça tehlike de büyüyor. İsrail – İran gerilimi bitti mi gerçekten? İsrail – Hizbullah gerilimi sona erdi mi? Elbette hayır. Netanyahu istediği sonucu alabildi mi? Yine hayır. Bu nedenle Netanyahu’nun inadı kırılmazsa durum çok iç açıcı görünmüyor.