İstanbul’un mitolojik izlerinden bir kesit - 5
KENTİstanbul’un mitolojik izlerinden bir kesit - 5
BALTALİMANI, ESKİÇAĞ BOYUNCA KADINLAR LİMANI OLARAK ADLANDIRILMIŞ
Dionysios’a göre Bebek’ten kuzeye doğru ilerleyince Pers Kralı Dareios’un karşı kıyıya geçtiği Boğazın en dar yeri yer alır. Söylenceye göre Pers kralı gemileri uç uca ve yan yana halatlarla birleştirerek buraya bir çeşit köprü yaptırmış, askerlerinin karşı kıyıya geçmesini sağlamıştır. Gemilerin birleşmesini ise kendisi için özel olarak yapılan taştan kesilmiş bir tahtta oturarak izlemiş. Bugünkü Baltalimanı semti Eskiçağ tarihi boyunca çoğunlukla Kadınlar Limanı olarak adlandırılmış. Hem Dionysios hem de diğer Eskiçağ yazarları eserlerinde Baltalimanı çevresini anlatırken mitolojik öğelere yer vermişlerdir. Dionysios’a göre yazları buradaki dere kururdu ve hem deniz hem de karar tarafından kadınlar için güvenli bir avlanma alanı oluşurdu. Kadınlar burada erkekler tarafından rahatsız edilmeden balık avlayabilirdi. Byzas’ın eşi Fidelya liderliğindeki kadınlar İskit askerlerinin saldırı için hazırlandığını öğrenince ne yapacaklarını şaşırırlar. Sonunda Tanrıça Hekate’nin tapınağına giderek biliciler ve rahibeler sayesinde fikir almak isterler. Tanrıça Hekate kadınların koruyucusu olduğu kadar yılanlar ve siyah köpeklerle de ilgili bir tanrıçadır. Tapınaktan gelen bilgi şöyledir; “kentin çevresindeki ormanlara çıkın ve bulabildiğiniz tüm zehirli yılanları torbalara koyun. Gece yarısı İskit kampına giderek bu torbaları boşaltın”.HEKATE, YILANLAR VE KÖPEKLERLE DE İLGİLİ BİR TANRIÇADIR
Baltalimanı ile ilgili olarak Dionysios’un söz etmeği ama Hekate’ye ithaf edilen bir öykü olduğunu biliyoruz. Buna göre dönemin İstanbul’unda Kral Byzas ve ordunun neredeyse tamamı Trakya’ya doğru bir sefere çıkarlar. Kentte sadece kadınlar, çocuklar ve yaşlılar kalır. İskitler bu durumdan yararlanarak İstanbul’un kuzeyine kadar gelir ve muhtemelen Baltalimanı/ İstinye civarına bir askeri kamp kurarlar. Byzas’ın eşi Fidelya liderliğindeki kadınlar İskit askerlerinin saldırı için hazırlandığını öğrenince ne yapacaklarını şaşırırlar. Sonunda Tanrıça Hekate’nin tapınağına giderek biliciler ve rahibeler sayesinde fikir almak isterler. Tanrıça Hekate kadınların koruyucusu olduğu kadar yılanlar ve siyah köpeklerle de ilgili bir tanrıçadır. Sonunda tapınaktan gelen bilgi şöyledir; “kentin çevresindeki ormanlara çıkın ve bulabildiğiniz tüm zehirli yılanları torbalara koyun. Gece yarısı İskit kampına giderek bu torbaları boşaltın”. İstanbullu Kadınlar Hekate’nin bu önerisini derhal yerine getirirler. Zehirli yılan dolu torbaların ağzını açarak gece yarısı İskit kampına atarlar. Ertesi sabah uyandıklarında askerlerin çoğu ölmüştür ya da hastadır. Böylece Hekate’nin yardımıyla kadınlar büyük bir zafer kazanır. Trakya seferinden dönen ordu ve kral kadınların bu marifetini duyunca Baltalimanı civarını Kadınlar Limanı olarak belirler. Buraya erkeklerin girmesi yasaklanır. Böylece kadınlar özgürce balık tutup, kendi aralarında eğlenceler düzenleyebilir. Ayrıca Emirgan’a doğru bir de Hekate tapınağı inşa edilir.İlginizi Çekebilir