Hatay’daki yüz yıllık Dekuk Şelalesi, taş ocağı firmasının kontrolsüz patlatması sonucu tahrip oldu

Hatay’ın Defne ilçesi Harbiye Mahallesi’nde bulunan Dekuk Şelalesi, bölgede çalışma yapan taş ocağı firmasının maden arama faaliyetleri kapsamında gerçekleştirdiği patlatma sonrası tahrip oldu. Hatay Valiliği, konuya ilişkin "İlgili maden firmasının faaliyetleri durduruldu, idari süreç devam ediyor" açıklamasını yaptı.

Hatay’ın Defne ilçesi Harbiye Mahallesi’nde bulunan Dekuk Şelalesi’nde 16 Eylül Pazartesi günü bir patlama olduğu kaydedildi. Edinilen bilgiye göre; Dekuk Şelalesi, bölgede çalışma yapan taş ocağı firmasının kontrolsüz patlatması sonrası tahrip oldu. Piknik ve doğa yürüyüşleri yapmak için şelale çevresinde bulunan vatandaşlardan 2 kişinin patlama sırasında kaçmaya çalışırken yaralandığı ileri sürüldü.

Taş ocağı şirketine, "ÇED Gerekli Değildir" kararı

Bölgede 3-4 şirkete ait taş ocağı olduğu belirtilirken, Dekuk Şelalesi’nin tahribatına neden olan patlamayı gerçekleştiren taş ocağı şirketinin Özaykut Yapı Anonim A.Ş’ye ait olduğu tespit edildi. Şirkete 28 Ocak 2024 tarihinde Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Raporu’nda "Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir" kararı verildiği kaydedildi.

3 Ağustos tarihinde AFAD Koordinasyon Merkezi’nde yapılan toplantıda, Hatay Valiliği Çevre ve Şehircilik İklim Değişikliği İl Müdürlüğü bünyesinde bir komisyon kararıyla 2020 yılında düzenlenen 192 sayılı Mahalli Çevre Kurul kararı ile hassas alan düzenlemesi yürürlükten kaldırılmıştı. Bu karara göre, Hatay’da madencilik faaliyeti için Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) raporu şartı aranmayacağı bildirilmişti. Maden arama izinlerinin "yeniden yapılacak kentin ham madde ihtiyacının" karşılanması gerekçesine kaldırıldığı belirtilmişti. Hataylı vatandaşlar, Valiliğin bu kararına tepki göstermişti.

Hataylılardan, Dekuk Şelalesi’nin tahribatına tepki

Dekuk Şelalesi’nin tahribatına da tepki gösteren Hataylılar, "Defne’nin dört bir yanı taş ocaklarıyla dolu. Şimdi ise kamuya açık bir yer olan ailecek gittiğimiz ve yüz yıldır varlığını koruyan Dekuk Şelalesi’ne doğa katliamı yapıldı" ifadelerini kullandı.

Defne Halk Meclisi Temsilcileri tarafından konuya ilişkin yapılan basın açıklamasında, şelaleden 15-20 metre yukarısında iş makinaların hala çalıştığı belirtilerek buna engel olunması istendi. Açıklamada şu ifadelere yer verildi: "Burası Harbiye Mahallesine bağlı Dekuk Şelalesi, tarihi bir şelale. Yüzyıllardan beri bu şelale var. Fakat depremi fırsat bilen yetkililer, şirketlere gerekli raporlar temin edilmeden ruhsat veriliyor. Şirketlerin açılması için taş ocaklarının açılması için ruhsat veriyorlar. Taş ocakları maalesef denetimsiz bir şekilde çalıştıkları için doğayı talan ediyorlar... Biz yaşam alanlarımızı, doğal zenginliklerimizi sonuna kadar koruyacağız. Yetkililerden talebimiz, denetimsiz olarak açılan ve doğaya zarar veren taş ocaklarının kapanmasını istiyoruz."

Defne Belediye Başkanı Halil İbrahim Özgün, yaşanan olaya ilişkin açıklama yaptı. Başkan Özgün, sorumluların tespit edilip en sert cezaların uygulanacağını belirterek, bölgede çalışma yasağı getirileceğini duyurdu.

Hatay Valiliği: "İlgili maden firmasının faaliyetleri durduruldu, idari süreç devam ediyor"

Hatay Valiliği de konuyla ilgili şu açıklamayı yaptı: "Bazı sosyal medya kullanıcıları tarafından 17.09.2024 tarihinde kamuoyu ile paylaşılan Hatay ili, Defne İlçesinde bulunan Dekuk Şelalesi civarında, madencilik faaliyetleri yürüten bir firmanın taş ocağı patlatma görüntülerinin yayınlanması üzerine Valiliğimiz derhal ilgili birimleri harekete geçirmiş ve yerinde yapılan inceleme sonucunda; kamuoyuna yansıdığı haliyle söz konusu taş ocağının taş patlatma faaliyetinden dolayı herhangi bir vatandaşımızın zarar görmediği, sahanın Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG) tarafından düzenlenen Maden İşletme Ruhsatına sahip olduğu, söz konusu şelalenin Kentsel, Kültürel ve Doğal Sit alanlarından olmadığı, ancak Hatayımıza ait bir değer olduğu, patlatmadan dolayı kaya parçalarının eğimin de etkisiyle etrafa saçılıp şelale yatağına yuvarlanarak şelaleye zarar verdiği, şelalenin mevsimsel durumu nedeniyle kuru olduğu, patlatma yapılan yer ile şelale üst noktası arasında yaklaşık 100 m mesafe olduğu tespit edilmiştir."

İlgili maden firmasının faaliyetlerinin durdurulduğu ve idari sürecin devam ettiği belirtilen açıklamada, "Asırların Felaketi depremlerden sonra Kadim Şehrimiz Hatayımızı her yanı ve yönüyle yeniden ihya çalışmaları devam ederken doğal zenginliklerimizin de koruyucusu olduğumuzu, bu ve buna benzer hiçbir faaliyetin cezasız kalmayacağını; bununla birlikte doğal güzelliğimiz ilgili şelalenin temizlenmesi ve eski haline getirilmesi çalışmalarına ivedilikle başlanacağı hususları; Basına ve Kamuoyuna saygıyla duyurulur" denildi.