Durgunluk, sıcak para ve cari artış!

Temmuz ayında cari fazla veren Türkiye, bir yıllık cari açığını 19 milyar dolara kadar düşürdü. Bu durum dövize daha az talep gelecek demektir. Kriz sonraları yüksek faiz, sıkı para politikaları ve sıcak para girişi ile ithalat, tüketim, beraberinde üretimde durduğundan cari açığın düşmesi son derece tanıdığımız bir gelişme.

Dünyadan; ECB, beklenildiği gibi faizi 25 baz puan indirerek %3,50 seviyesine çekti. 2014 ile Temmuz 2022 arasında faizi sıfır civarında gezinirken Temmuz 2022 ile birlikte hızla faizi artırmış %4 civarına gitmişti.2008 Mortgage krizi sonrası %4 civarına çıkan faizler 2009 yılında tekrar %1 seviyelerine gevşemişti. Bu seferde 2025 yılı içinde %1 seviyelerini görebilecek miyiz bakalım?

FED ve diğer merkez bankalarının faiz indirimine ayak uyduracağını tahmin ediyorum. Sadece Japonya’nın halen faiz artırımı olasılığı var. Çin’de durum deflasyona gidiyor, ekonomi beklenenden daha yavaş büyüyebilir. Geçen hafta beklenildiği gibi gelen ABD Ağustos Tüfe verileri sonrasında; bu hafta FED “25 baz mı, 50 baz mı faiz indirimi yapacak” sorusuna cevap bulacağız. Bana piyasalar “50 baz indirimi” satın aldı gibi geliyor. 

Dünya emtia endeksi; Dünyada emtia fiyatları dibi bulmuş gibi duruyor. 2021 Kasım ayından beri 94 puanın altına gelsede yeniden kendini 94 puan üstüne atıyor. Örneğin geçen hafta petrol fiyatları son 18 ayın, demir cevheri fiyatları son 22 ayın en düşük seviyelerini gördükten sonra yeniden toparladı. Bu kadar yüksek faiz ve ekonomik durgunluğa rağmen 94 puan altında kalmayan emtia fiyatları, hızlı faiz indirimleri ve biraz kıpırdayan ekonomiyi gördü mü, çabuk canlanabilir. Merkez bankaları bu durumu göz önünde bulunduracaktır. 

Türkiye’den; Geçen hafta TÜİK Temmuz ayı sanayi üretimi verilerini açıkladı. Haftalardır yazdığımız gerileme teyitlenmiş oldu. Bir önceki yıla göre Temmuz ayında sanayi üretimi %4 civarında gerilemiş. Yüksek teknoloji üretimi ise %20 gerilemiş. Üretim düşerken işverenlerin işçi alımına devam edip istihdam yaratması ne kadar ilginç değil mi?

Cari açık; Diğer yandan, Temmuz ayında cari fazla veren Türkiye, bir yıllık cari açığını 19 milyar dolara kadar düşürdü. Bu durum dövize daha az talep gelecek demektir. Kriz sonraları yüksek faiz, sıkı para politikaları ve sıcak para girişi ile ithalat, tüketim, beraberinde üretimde durduğundan cari açığın düşmesi son derece tanıdığımız bir gelişme. Cari açığın düşmesi iyi bir gelişme olmakla beraber hatırlarımız iyimser olmamızı engelliyor.  

06 Eylül 2024 TCMB ve BDDK verilerine göre; Yabancılar, ilgili hafta  863 milyon dolarlık tahvil satışı yaptılar. Sanırım TCMB faiz indirimi 2025 yılının ilk çeyreğine kalıyor. O yüzden bu al-sat halleri devam edebilir.

DTH hesaplarda vatandaş sakinliğini koruyor Şirketlerde ise bir önceki hafta sattıklarını geri almışlar. Toplam mevduatın %52 si TL mevduat oldu yeniden. KKM ve döviz hesapları %48 civarına geriledi.

Nisan ayından beri ilk defa üst üste üç hafta MB brüt rezervlerinden azalma oldu. Üç haftada toplam 6,1 milyar dolar azalma oldu ama, sanırım TCMB 13 Eylül verilerinde brüt rezervde yeniden artış göreceğiz.

Krediler de ise, iki hafta yaşanan artış kredi kartları dahil sakinleşmiş görünüyor. Bireysel kredilerdeki bebek adımı faiz gevşemesi devam ediyor. Ağustos ayı başında %72,30 olan ortalama bireysel kredi faizi ilgili hafta %68,79 seviyesine geriledi. Ticari kredi ortalaması %59,30 ile %61 arasında dalgalanıyor. Üç aylık mevduat ortalaması ise %58,50 ile %59,50 arasında dalgalanıyor. 

BİST100, 10400 puanın üstüne atamadığı müddetçe 8600 puanı görme olasılığı fazla görüşümüz devam ediyor. Dolar bazında 2,85 dolar civarında. 2,60 dolar, son 20 yıllık ortalaması. Bugünkü döviz kuru ile 8850 puanda. Burası dayanamazsa on yıllık ortalaması olan 2,50 dolar devreye girer.

BİST100’ÜN 8600 PUANI GÖRME OLASILIĞI

Dolar/TL; 33  ve 33,70 destek. 34,50 direnç. Haftaya 33,93 üstüne atarak başlayamazsa gevşeme devam edebilir.

Dolar Endeksi;  Bir süre 102,50 ile 100,50 arasında oyalanacak. Ama 100,50’nin aşağı doğru kırılma olasılığı artıyor artık. 

ABD 10 YR tahvil; %3,25 yolculuğu başlamış görünüyor. Bu hafta FED faiz indirimi kararına göre %3,55 civarı desteğinden bir satış gelip %3,80 civarına çıksa bile, artık %3,25 hedefte. 

Bist100; 10400 puanın üstüne atamadığı müddetçe 8600 puanı görme olasılığı fazla görüşümüz devam ediyor. Dolar bazında 2,85 dolar civarında. 2,60 dolar, son 20 yıllık ortalaması. Bugünkü döviz kuru ile 8850 puanda. Burası dayanamazsa on yıllık ortalaması olan 2,50 dolar devreye girer. Bugünkü kurla 8500 puan eder. 

Eur/Usd; Geçen hafta; “1.1075 üstünde kalabilirse bir müddet 1.1225 ile 1.1075 arasında dinlenecek gibi duruyor” demiştik.  Geçen hafta 1.1075 üzerinden kapatmayı becerdi. 

Altın; “Hedef 2600 dolar”  beklentimizi koruyoruz. 2600 dolar civarından kar satışı gelebilir ama haftayı 2570 dolar üstünde kaparsa yukarı hareket ivme kazanarak devam edebilir. 

Gümüş; Geçen haftayı nihayet 2,85 dolar direncinin üstüne çıkıp 30,92 dolar seviyesinden kapattı.  Hedefimiz 31,5 dolardı. Sanırım bu hafta buraları dener. Hatırlarsanız iki defa gümüşte pozisyon açmıştık. 11 Mart tarihinde 25 dolardan ve Temmuz ayı sonunda 27,80 dolardan. 25 dolardan ilk alışımızı bu hafta 31- 31,50 dolar civarından kapatıp 31,50 dolar kırılacak mı diye arka kalanını bekleriz. 31,50 kırılıp iki hafta üstünde kalırsa hedeflerimiz 35 dolar ,40 dolar ve 50 dolarda. 

Bticoin; 53185 dolar desteğinden alış geldi. 64,700 dolar direnci var bu hafta. Haftayı 60 350 dolar üstünde kapatamadığı için halen yeniden gevşeme olasılığı fazla. 

TR 10 yr ve 2 yr tahvil; 10 yıllık %28,75 ile %29,50 arasında sıkışmış. 2 yıllık ise %41,85 ile %43,40 arasına sıkışmış durumda. Al-sat devam ediyor. “Tahvil almalı” önerimiz devam ediyor.