Dezenformasyon demokrasiler için temel bir tehdit mi?
KÖŞE YAZILARIDezenformasyon demokrasiler için temel bir tehdit mi?
Demokrasileri sadece dezenformasyon mu tehdit ediyor?
Ben de yazılarımda, seminerlerimde, katıldığım TV programlarımda sosyal medya üzerinden yaygınlaştırılan dezenformasyonun sağ popülist hareketlere yaygın destek sağladığını, kamusal güç ve birikimle günümüze kadar gelmiş aslında iyi çalışan bir çok kurumlara duyulan güvenin azalttığını ve halk sağlığı süreçlerini baltaladığını sıklıkla anlatıyorum. Özellikle yapay zekanın hayatımıza girmesiyle ‘üretilmiş’ dezenformasyon hakkında bu anlatıyı zaman zaman ben de güçlendirenlerdenim. Peki bu çevrimiçi dezenformasyon demokrasileri tehdit eden başat bir unsur mu gerçekten? Aslında sosyal medya, sahte haberler ve komplo teorileri konusundaki paniğimizi destekleyen, yanlış bilginin geçmişe kıyasla daha yaygın olduğuna dair sistematik bir kanıt yok. Varsa da ben bulamıyorum. Hatta aslında bu iddialara karşı çıkan araştırmalar da mevcut. Hatta yine genel kanının aksine aşırılık yanlısı, komplocu, yanıltıcı içerikle ilgilenen çok aktif sosyal medya kullanıcı nüfusun çoğunluğunu oluşturmuyor. Komplocu ve aşırılık yanlısı siyasi tutumlara sahip kişilerin tükettikleri medya çoğunlukla önceden var olan kimliklerini ve dünya görüşlerini onaylayan ve pekiştiren dar ağlar. “Tam yerine rast gelmişken” bu yankı evrenleri hakkında “Siyasi kabilelerin fakir eğlencesi: Sosyal Medya” adlı yazımı okumanızı isterim. Yapay zeka temelli dezenformasyonun ‘demokrasilerimizdeki’ etkilerine yönelik olumsuz beklentilerimizin arkasında, aslında mevcut ‘demokrasilerimizin’ ve medyamızın gerçekte nasıl çalıştığına dair pek çok ayrıntıyı göz ardı etmemiz yatıyor olabilir mi?Tek suçlu yapay zeka mı?
Peki bu hakim anlatıların da etkisiyle yanlış bilgilendirme ve dezenformasyon konusunda bu kadar panik haldeyken, yapay zeka temelli dezenformasyonun mevcut medeni kurumlarımızın temellerini oyup oymayacağı konusunda ne kadar endişelenmeliyiz? Kısaca söylemek gerekirse yapay zeka müesses nizamlarımızı titretecek hatta yıkacak bir pozisyona mı gelecek? Şunu unutmamakta fayda var, bilgi ve haberleşme süreçlerini zehirleyen, dezenformasyonu yayan aktörler, zaten yapay zeka araçları olmadan da yanlış ve yanıltıcı içerikleri kamusal alanda yaygınlaştırma araçlarına sahipler ve bu konuda da mahirler. Yapay zeka temelli dezenformasyonun ‘demokrasilerimizdeki’ etkilerine yönelik olumsuz beklentilerimizin arkasında, aslında mevcut ‘demokrasilerimizin’ ve medyamızın gerçekte nasıl çalıştığına dair pek çok ayrıntıyı göz ardı etmemiz yatıyor olabilir mi? Yani aslında “yapay zekaya gelene kadar” kalıbıyla başlayan cümleler kurmaya başladığımızda, aslında mevcut bilgi ekosistemindeki dezenformasyonun özellikle seçimlerde nasıl kullanıldığını size üç makalemle göstererek bu yazımı tamamlamak istiyorum. Malum yerel seçimler kapıda… Türkiye’de dezenformasyon: Zehirlenen kamuoyu Dezenformasyon gölgesinde Türkiye seçimleri 2023 Dezenformasyon nedir? Sosyal medya, savaş meydanı oldu Yazar'ın tüm yazılarını okumak için buraya tıklayınız.İlginizi Çekebilir