Bolivya'da darbe girişimi oldu, darbeci komutanlar görevden alındı

Güney Amerika ülkesi Bolivya'da "olağan dışı bir askeri hareketlilik" bildirildi. Bolivya'da ordu, Çarşamba günü bir darbe girişiminde bulunurken, hükümet sarayının kapılarına zırhlı araçlar dayandı.

Bolivya Cumhurbaşkanı Luis Arce, X hesabındaki mesajında ​​“demokrasiye saygı duyulması” çağrısında bulundu. Eski Bolivya Devlet Başkanı Evo Morales de X'teki paylaşımında, ordunun sarayın dışındaki Murillo meydanındaki hareketliliğini kınadı ve bunu "yapılmakta olan bir darbe" olarak nitelendirdi. Aynı meydanda bulunan Ordu Genel Komutanı Juan José Zúñiga, üniformalı subayların hareketini doğruladı. Bolivyalı üst düzey yetkililer de, ordunun ve tankların meydanı ele geçirdiğini söyleyerek bunu bir "darbe girişimi" olarak nitelendirdi.

Bolivya Devlet Başkanı Arce: "Yaşasın demokrasi, kahrolsun darbeler"

La Paz'daki hükümet sarayının balkonundan yaptığı konuşmada Arce, "Yaşasın demokrasi, kahrolsun darbeler" dedi. Latin Amerika ülkesi Bolivya'da bir grup askerin başarısız darbe girişiminin ardından halka seslenen Devlet Başkanı Luis Arce, "Kazandığımız demokrasiyi hiç kimse elimizden alamaz" ifadesini kullandı. Yönetimsel başkent La Paz'daki hükümet sarayının balkonundan yaptığı konuşmada Arce, "Tüm Bolivyalılar olarak tüm darbe girişimlerini bozguna uğratacağız" dedi.

Bolivya'daki darbe girişimi başarısız oldu

Bolivya'da general Zuniga liderliğindeki askerler, başkanlık sarayının kapısını kıran askerler içeri girdi. Halkın tepkisi ve devlet başkanı Arce'nin teslim olmamasının ardından askerler çekildi. Bolivya Devlet Başkanı Luis Arce, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, bazı askeri birliklerin "düzensiz seferberliğini" kınadığını belirtti.

Askerlerin başkent La Paz'ın bazı bölgelerinde toplandığına dair videolar sosyal medyada paylaşıldı. Başkanlık sarayı ve kongrenin bulunduğu Plaza Murillo Meydanı'ndaki sivilleri bölgeden tahliye eden askerler, meydanı ele geçirdi. Eski devlet başkanı Evo Morales, halka darbeye karşı çıkma çağrısı yaptı. 2019 yılında darbeyle görevinden alınan Morales, "Darbe yaklaşıyor. Genelkurmay Başkanlığındaki komutanlar, 15.00'te acil toplantı çağrısında bulundu. Kent ve kırsal kesimdeki tüm halkımıza demokrasiyi savunmaları için ulusal seferberlik çağrısında bulunuyoruz. Süresiz genel grev ilan ediyoruz. Silahlı kuvvetlerin, demokrasiyi ihlal etmesine ve halkı sindirmesine izin vermeyeceğiz" ifadelerini kullandı. General Juan Jose Zuniga, askerlerin toplandığı meydana bir yerel kanala yaptığı açıklamada, darbe girişiminin halk tarafından desteklendiğini iddia etti. Zuniga, "Her şey değişecek, ülkemiz artık böyle devam edemez. Ülkemizi yok etmeyi ve yoksullaştırmayı bırakın" dedi.

Reuters'ın bir tanığa dayandırdığı haberine göre, askerler zırhlı araçlarla başkanlık sarayına doğru ilerlemeye başladı. Sosyal medyada askerlerin başkanlık sarayı önünde olduğu görüntüler yer aldı. Askerler zırhlı araçla sarayın kapısına çarparak, kapıyı kırdı ve içeri girdi. Sarayın kapısında Devlet Başkanı Arce ve darbeci general Zuniga karşı karşıya geldi. Arce'yle konuşan Zuniga bir süre sonra dışarı çıktı. Askerler ise içeride beklemeye devam etti. Darbeci askerler, meydanın çevresinde toplanan darbe karşıtı göstericilere karşı gaz bombaları kullandı. Basın açıklaması yapan Bolivya Devlet Başkanı Arce, "Bolivya'nın devlet başkanı ve bakanları görevlerinin başındadır ve halkı demokrasiye sahip çıkmaya davet ediyorum. Askerler, derhal çekilmeli ve görevlerinin başına dönmelidir. Demokrasiye ve anayasaya saygı duymalarını istiyorum" dedi. Hükümeti destekleyen ülkelere teşekkür eden Arce, "Bize destek olan kardeş ülke devlet başkanlarını selamlıyoruz ve onlara teşekkür ediyoruz. Demokrasiye sahip çıkan belediye başkanlarına, valilere ve polis müdürlerine teşekkür ediyoruz. Demokrasiye sahip çıkan halkımızı selamlıyoruz" diye konuştu.

Arce, orduya yeni komutanlar atadığını da duyurdu. Arce'nin görevlendirdiği Bolivya ordusunun yeni komutanı Jose Wilson Sanchez de "Cadde ve meydandaki tüm askerlere ve personele birliklerine dönmelerini emrediyorum" açıklamasını yaptı. Sanchez, "büyük" bir sorumluluk aldıklarını vurgulayarak, "Böyle bir göreve layık görülmekten onur duyuyorum. Bize güvendikleri için Devlet Başkanı ve Savunma Bakanı'na teşekkür ediyoruz. Cadde ve meydanlarda hiç kimsenin arzu etmeyeceği görüntülerle karşı karşıyayız. Ordunun yeni komutanı olarak, demokrasi dışı eylemlere izin vermeyeceğimizi bildirmek isterim" diye konuştu. Darbe karşıtı göstericilerin meydana girmesi ve Sanchez'in çekilme emrinin ardından askerler, Plaza Murillo Meydanı'nı terk etti. Bolivya televizyonları askerlerin kışlalara döndüğü görüntüleri yayınladı. Askerlerin çekilmesinin ardından Devlet Başkanı Arce de meydana çıkarak, halkı selamladı. Arce daha sonra balkona çıkarak konuşma yaptı.

Darbe girişimine tepkiler

Türkiye, Dışişleri Bakanlığı'nın yazılı açıklamasıyla darbe girişimini kınadı. Açıklamada, "Seçimle iş başına gelmiş olan Bolivya Hükümetine yönelik bir darbe girişimi gerçekleşmekte olduğuna dair haberlerden derin endişe duyuyoruz. Bolivya’da demokratik düzenin ve istikrar ortamının süratle yeniden tesis edilmesini temenni ediyoruz. Bu vesileyle, her türlü darbe ve askeri müdahaleye karşı olduğumuzu ve meşru hükümetleri devirmeye dönük tüm eylemleri şiddetle kınadığımızı yineliyoruz" denildi.

Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, darbe girişimine tepki gösterdi. Borrell, "AB, Bolivya'daki anayasal düzeni bozmaya ve demokratik yollarla seçilmiş hükümeti devirmeye yönelik her türlü girişimi kınıyor" ifadesini kullanarak Bolivya hükümetiyle dayanışma mesajı yolladı.

Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva, yazılı açıklamayla darbe girişimine tepki gösterdi. Brezilya'nın tutumunun çok net olduğunu belirten Lula da Silva, Bolivya'daki anayasal düzenin ihlalini reddettiğini söyledi. Lula da Silva, "Ben bir demokrasi aşığıyım ve tüm Latin Amerika'da demokrasinin hakim olmasını istiyorum" dedi. Her türlü darbe girişimine karşı çıktıklarını kaydeden Lula da Silva, Bolivya'daki darbe girişimini kınadı ve Bolivya Devlet Başkanı Arce'ye tam destek verdi.

İspanya Başbakanı Pedro Sanchez de demokrasiye ve hukukun üstünlüğüne saygı çağrısında bulundu. Sanchez, sosyal medya paylaşımında "İspanya, Bolivya'da askeri kalkışmayı şiddetle kınamaktadır. Bolivya hükümetine ve halkına desteğimizi ve dayanışmamızı gönderiyoruz ve hukukun üstünlüğü ile demokrasiye saygı çağrısında bulunuyoruz" ifadelerine yer verdi.

Meksika, Venezuela, İran da darbe girişimine tepki gösterdi.