NATO ve silahlanmanın boyutları…
SİYASETNATO ve silahlanmanın boyutları…
HER ŞEY RUSYA’NIN KIRIM’I İLHAKİYLE BAŞLADI
“Ancak son gelişmeler çok da yeni değil, her şey 2014 yılında Rusya'nın Kırım'ı ilhak etmesinden sonra başladı. Ancak sürecin hızlandığı Haziran 2022'de Madrid'de düzenlenen yıllık NATO zirvesinde fark edildi ve 9-11 Temmuz tarihleri arasında Washington'da planlananlarla yeni bir ivme kazanılması bekleniyor. İttifak 75'inci yıl dönümünü kutlarken, özellikle tüm güçleri koordine etmek amacıyla yeni bir askeri yüksek komuta organizasyonunun tamamlanması gerekiyor. Rusya'nın en sonunda yayılmacılığını Ukrayna'nın batısına doğru ilerletmeye çalışacağı inancı artık herkes tarafından paylaşılıyor.” “Belçika Kraliyet Uluslararası İlişkiler Enstitüsü Egmont Enstitüsü'nde NATO'nun Rus askeri işleri uzmanı Joris Van Bladel durumu şöyle açıklıyor: ‘Şu anda Ruslarla karşı karşıya yüz yüze gerçek bir görüşme yok. Rus kara kuvvetlerinin neredeyse tamamı Ukrayna'da seferber edilmiş durumda. Ancak Moskova gerekli araçları bulur bulmaz, muhtemelen iki ila beş yıl içinde, savunma sanayii yeniden organize ettiğinde, saldırıyı hızlandıracak. Şu anda doğu kanadında tanık olduğumuz şey aslında “Steadfast Defender 24”ün genel çerçevesinin bir parçası olarak zamana karşı bir yarış.” Yeniden silahlanma yarışı sürerken 7'nci Alp Avcı Taburu'ndan Fransız mühendislik askerleri, "Steadfast Defender 24" genel çerçevesi kapsamında "Nordic Response 24" askeri tatbikatına katılıyor. Norveç'in Masi kentinde, Mart ayında bir toplantı sırasında Polonya Başbakanı Donald Tusk verdiği bir röportajda “sırlarını” paylaşıldı. “ ‘Yeni bir dönem başladı: Savaş öncesi dönem. Abartmıyorum’ Rusya'dan ve Suwalki koridorundan 250 kilometre uzakta – bir haber sitesinde yer alan bir rapora göre, bu dar arazi şeridinde artık 1.100 kişi başına 1.000'den fazla asker bulunuyor. Bilgi, 19 Haziran'da yayınlandı.”SAVAŞ ÖNCESİ DÖNEM
Bu yeniden silahlanma yarışında sürecin en belirgin olduğu ülke Polonya'dır. Savunma araçlarına yapılan devasa yeniden yatırımın yanı sıra (2024'te GSYİH'nın %4,1'i, 2014'ten bu yana dört katına çıkan harcamalar) Varşova, kendi topraklarında en az sekiz bölgeye NATO birliklerinin konuşlandırılmasına izin verdi. Mart 2018'de NATO tarafından seferber edilen 2.800 müttefik askerinden bugün ülke sayısı 12.000'e çıktı ve bunların büyük bir kısmı Amerikalılardan oluşuyor. “ ‘Yeni bir dönem başladı: Savaş öncesi dönem. Abartmıyorum’ Rusya'dan ve Suwalki koridorundan 250 kilometre uzakta – bir haber sitesinde yer alan bir rapora göre, bu dar arazi şeridinde artık 1.100 kişi başına 1.000'den fazla asker bulunuyor. Bilgi, 19 Haziran'da yayınlandı. Amerikalı, İngiliz, Hırvat ve diğer askerler. Romenler, mümkün olan tüm ağır ekipmanlarla birlikte orada konuşlandırılmış durumda: tanklar, obüsler ve hatta uçaksavar sistemleri. Polonya'nın kuzeydoğusundaki, Rusya'nın Kaliningrad bölgesini Beyaz Rusya'dan ayıran 100 kilometre uzaklıktaki Bemowo Piskie köyü Wirtualna Polska, aslında bir ilki gerçekleştirmiş oldu. Avrupa'daki tüm Amerikan kuvvetlerinden sorumlu olan ABD Ordusu 5. Kolordu komutanlığının şu anda bulunduğu batı-orta Polonya'daki Poznan'da kalıcı garnizon. “ Amerikalılar, Baltık kıyılarından 30 kilometre uzaktaki Redzikowo'da, 2023'ün sonundan bu yana faaliyette olan NATO'nun füzesavar kalkanının kilit alanlarından birini de kontrol ediyor. Amerikan özel kuvvetleri de Mayıs ayından bu yana Krakow'da bir üs açtı.” “Polonya'da NATO komutasındaki kuvvetlerin yanı sıra, yaklaşık on bölgeye yayılmış Amerikan askeri personeli de bulunmaktadır. Polonya basın ajansı PAP'a göre, 2022'de savaşın başlamasından hemen önceki 4.500 kişiydi, şu anda yaklaşık 10.000 kişi var.” “2022 yazından bu yana ABD'nin doğu kanadını yeniden silahlandırması, yeni NATO üyeleri İsveç ve Finlandiya arasında da büyük bir endişe kaynağı oldu. Ancak, Finlandiya'nın Rusya ile 1.300 kilometrelik sınırı olmasına rağmen, Polonya'dan farklı olarak şu anda bu iki ülkede bir Atlantik İttifakı üssü bulunmuyor. 2022'den bu yana doğu kanadındaki diğer sekiz ülkede olduğu gibi (Estonya, Letonya, Litvanya, Polonya, Slovakya, Macaristan, Romanya, Bulgaristan). Ancak Stockholm ve Helsinki iki yıl boyunca bundan yararlandı. Özellikle Fransız gemilerinden gelen deniz devriyelerindeki artıştan ve kendi toprakları etrafındaki büyük ölçekli askeri tatbikatların çok net bir şekilde güçlendirilmesinden: Şubat 2022'den bu yana neredeyse yirmi civarında, bu da NATO kuvvetlerinin varlığını neredeyse sabit hale getirdi. Savunma Bakanı Antti Häkkänen 14 Haziran'da temkinli bir şekilde açıkladı: ‘Finlandiya için duruma göre NATO'nun varlığını artırmayı mümkün kılacak özel hazırlanmış bir model önerdik ‘ Baltık ülkelerinde, Rusya'ya yönelik endişe düzeyinin Avrupa'daki en yüksek düzeylerden biri oldu. Bu militarizasyon, iki yıl boyunca büyük ölçüde eğitim alanlarının genişletilmesini ve mevcut üslerin güçlendirilmesini ve buna ek olarak yeni malzemelerin gönderilmesini içeriyordu. Orada burada birkaç yüz kişilik takviye gözlemlense bile, ana müttefik birliklerinin konuşlandırılması büyük ölçüde 2014 yılına kadar uzanıyor. Kendi sahalarında kalıcı NATO taburlarının kurulmasından yararlanan ilk ülkeler Estonya, Litvanya ve Letonya oldu. Örneğin, aralarında yüzlerce Fransızın da bulunduğu 1.500 müttefik askerinin konuşlandırıldığı Estonya'da, başkent Tallinn'in doğusundaki Tapa üssünde dördüncü bir kışla dizisi inşa ediliyor.” Aynı şekilde, Tallinn'in güneybatısındaki Amari'de bulunan ve bu NATO bölgesinin hava sahasını gözetleyen savaş uçaklarının kalktığı ülkenin tek askeri hava üssünün pisti, ABD'nin gönderdiği F-35'leri barındıracak şekilde yenileniyor. Son olarak, ülkenin en güney doğusunda, daha önce Sovyet hava kuvvetleri tarafından kullanılan Nursipalu adlı geniş bir eğitim kampının yüzölçümü önümüzdeki aylarda üç katına çıkacak ve 9.000 hektara ulaşacak. Bu kamp, Haziran 1944'teki Normandiya Muharebesi'nden bu yana ilk kez Avrupa'ya dönen 101'inci Hava İndirme Tümeni'nden birkaç yüz Amerikan askerinin bir yıl önce yeniden yatırım yaptığı bir üs olan Taara'dan çok uzakta değil., 5.000 Alman askerinden oluşan bir tugayın 2027 yılına kadar Litvanya'ya gelmesi planlanıyor ve bu da büyük çalışmalara yol açacak. Bu askerler için seçilen yer yine eski bir Sovyet üssü olan Rudninkai'dir ve bu etki sonuçta Vilnius'un güneyinde, Belarus sınırına yakın yaklaşık 25.000 hektarlık bir alanı işgal edecektir. Ancak her şeyin inşa edilmesi gerekiyor ve maliyetin yüksek olması muhtemel. İşin 2/5'i yaklaşık 800 milyon avro olarak tahmin edilirken, Almanya, Letonya'ya bağlı olarak toplam bütçesi 6 ila 9 milyar avroya ulaşabilecek bakım ve askeri teçhizat için ödeme yapacak.” “Üstelik herkes az ya da çok uzun vadede bir Rus kara askeri saldırısından korkuyor. Ocak ayında Estonya, Letonya ve Litvanya, 2025'ten itibaren Rusya ile sınırları boyunca çok sayıda sığınak (yalnızca Estonya'da 600) inşa edecek bir sığınak inşa etmek istediklerini açıkladılar.”RUS KARA ASKERİ SALDIRISI KORKUSU
Ukrayna savaştan bu yana 18-27 yaş arası gençlere askerlik hizmetini yeniden getiren Avrupa'daki ilk ülke oldu. Baltık ülkelerinde, Finlandiya'da veya Polonya'da askere alınanlar Mayıs ayında ilk süreci tamamladılar. Rusya ve Beyaz Rusya’da sınırların güçlendirilmesi birkaç aydır bu ülkelerde büyük bir endişe kaynağıydı. Bu devletlerin yetkililerine göre, bazı göç akışlarını kendi bölgelerine yönlendiren ve Moskova tarafından giderek daha fazla istismar edilen bir sınır. Bütün bu ülkelerin göçmen karşıtı bariyerlere yönelik planları var. Üstelik herkes az ya da çok uzun vadede bir Rus kara askeri saldırısından korkuyor. Ocak ayında Estonya, Letonya ve Litvanya, 2025'ten itibaren Rusya ile sınırları boyunca çok sayıda sığınak (yalnızca Estonya'da 600) inşa edecek bir sığınak inşa etmek istediklerini açıkladılar. Eylül 2023'ten bu yana, Letonya'da Rus kuvvetlerinin olası ilerleyişini engellemeyi amaçlayan geçiş önleme ekipmanı için yaklaşık yirmi depolama alanı da "Baltık savunma hattı" kurulmaya başlandı. Projeyi bu ülkede 2025'ten itibaren yaklaşık 3.000 hava saldırı sığınağının inşası takip edecek. Ancak doğu kanadındaki bazı ülkeler bu silahsızlanma sürecinin çok gerisinde kalıyor. Bunların arasında, liderlerinin düzenli olarak Rusya yanlısı pozisyonlar sergilediği Macaristan ve Slovakya da var. Viktor Orban'ın 2010 yılından bu yana iktidarda olduğu Macaristan, Ukrayna'da savaşın başlamasının ertesi günü NATO birliklerinden oluşan bir tabura ev sahipliği yapmayı kabul etti. Hırvat, İtalyan, Türk ve Amerikan birliklerinden oluşan bu grup, konuşlandırılan 900 askeriyle İttifak'ın açık ara en mütevazı ordusudur. Slovakya'da yürütmenin tutumu da oldukça kararsız. 2023 sonbaharından bu yana, hükümet başkanı Robert Fico, Ukrayna'ya silah transferlerine bir son verdi.” Sofya, Rusya ile çatışmayı sınırlamaya çalışıyor, Bulgaristan ise dış politika pozisyonlarında daha ılımlı olmasına rağmen, doğu kanadındaki tüm bu asker ve askeri tesis takviyeleri durumunu zorlaştırıyor. Eski ve yeni anlaşmalar arasında çelişkiler oluşturuyor. Avrupa'da silah kontrolü 1997 yılında NATO ve Rusya tarafından imzalanan Kuruluş Senedi ile başladı. Bu metin, Soğuk Savaş'ın sonunda iki blok arasındaki iş birliğinin ilk jesti olarak tasarlandı. Antlaşma tugay üzerindeki herhangi bir askeri konuşlandırmayı (yani yaklaşık 3.000 ila 5.000 adam) sınırlandırarak, özellikle Avrupa'daki "kalıcı" birliklerin takviye edilmesini önlemeyi amaçlıyordu. Bu taahhüt, 2014 yılında Kırım'ın ilhakına kadar yerine getirildi.” Elie Tenenbaum Fransız Uluslararası İlişkiler Enstitüsü'nde (IFRI) araştırmacı ve doğu kanadından savunmaya ilişkin bir çalışmanın yazarı, zamandan beri Batılılar yavaş yavaş bu süreçten ayrıldığını söylüyor: ‘Müttefikler tarafından Kurucu Senedin ruhuna uygun olarak kabul edilecek bir askeri tepkiyi somutlaştırmak çıkarmak iki yıl sürdü’. Şubat 2022'de Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırısıyla her şeyin paramparça olduğunu belirten Tenenbaum, ‘Bugün artık bu anlaşmaya sıkı sıkıya bağlı kalan kimse yok.’ Diyor. Bu süreçte Fransa'nın, özellikle Doğu'da seferber edilen birliklerinin büyüklüğü nedeniyle, uzun süre Doğu'ya bağlanma konusunda tereddüt eden ülkelerden biri olduğu ortaya çıktı. Kasım 2022'ye kadar bu tereddüt sürdü. Ancak Fransa 2022'den bu yana daha hızla. Rusya sınırı boyunca seferber edilen operasyon kapsamında Fransa liderliğindeki NATO taburunda, 400'ü Belçikalı ve Lüksemburglu olmak üzere 1.500 asker bulunuyor ve bunlara sonbaharda 250 İspanyol askerinden oluşan bir müfrezenin eklenmesi gerekiyor. 2017'den bu yana Estonya'da bulunan ve "Lynx" adı verilen bir görev kapsamında yaklaşık 300 askeriyle, artık militarizasyonun en güçlü üyelerinden. Ayrıca "Kartal" adı verilen bir başka görevle de özellikle Romanya'ya yatırım yapılıyor. Bu askerler bugün Romanya Karpatlar'ın kalbindeki Cincu'da toplanmış durumda. Ancak ilk konuşlanmalarından iki yıl sonra hâlâ devasa bir inşaat sahasında yaşıyorlar ve sürekli gelişiyorlar. Burada tanklar ve zırhlı araçlar, araziyi ekskavatörler ve kamyonlarla paylaşıyor ve gerekli geliştirmeleri gerçekleştirmek için yoğun bir şekilde çalışıyor. Haziran ayının başında, yıl sonuna kadar 2.000 askerin barındırılması hedefiyle yaşam üsleri, hangarlar, depolama alanları ve hatta onarım atölyelerinin inşası için birçok alan hâlâ düzleştirilmiş durumdaydı.” “Romanya'da Fransa, “çerçeve ulus” statüsünü, yani NATO tarafından kıtanın ana ordularına emanet edilen tüm müttefiklerin operasyonlarını koordine etme rolünü elde etti. Estonya'da İngilizlerin, Litvanya'da Almanların, Polonya'da Amerikalıların bu rolü var. Romanya'nın Ukrayna'daki çatışmanın şoklarına oldukça açık olan Moldova ile sınır komşusu olması nedeniyle Paris için önemli bir sorumluluk. Bükreş'ten bakıldığında (NATO üyesi olmayan) Moldova aynı zamanda Rus yayılmacılığına karşı son kaledir ve Ukrayna'nın ayrılıkçı sınır bölgesi olan Transdinyester'e belirsiz sayıda Rus askeri konuşlandırılmıştır.” “Ekim 2023, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg “Moskova, Moldova Cumhuriyeti'ne baskı yapmaya devam ediyor. Bir gözlemci, enerji şantajı ve dezenformasyon çalışmaları da dahil olmak üzere "Ancak, bugün Romanya ordusunun onlarca yıldır süren yetersiz yatırımdan muzdarip olduğunu ve güçlü müttefiklerin desteği olmadan bu tehditle yüzleşmesinin imkansız olduğunu" vurguluyor. Ordu ve donanmanın durumu da pek iyi değil: birincisi eskimiş TR-85 tanklarıyla donatılmışken, ikincisi Köstence limanına demirlemiş yalnızca üç fırkateyne sahip ancak önemli yatırımlar 2018'den itibaren yeniden başlatıldı. 200'ün üzerinde son nesil zırhlı araca sahip olan kuvvetler, “Portekiz'de satın alınan ve tamamı operasyonel olmayan 17 adet F-16 uçağından oluşan tek bir filoya sahip olan Hava Kuvvetleri, buna paralel olarak 'göklerin güvenliğini' sağlayamıyor.” “NATO'nun gücünün artmasıyla birlikte Amerikalılar Karadeniz kıyılarındaki askeri varlıklarını güçlendirdiler” bir Fransız subayı bunun altını çiziyor. Amerikan ordusu, Mihail Kogalniceanu (MK) adı verilen 3.000 hektarlık bu devasa bölgede 2022'den beri Almanya'daki Ramstein'daki nüfuzunun eşdeğerini geliştiriyor. İkincisi, burası bugün Ukrayna'ya gönderilen tüm ekipmanların sevk sahasıdır ve 10.000'den fazla personeliyle Amerika Birleşik Devletleri'nin Avrupa'daki en büyük üssüdür. MK'nin önümüzdeki aylarda Romanya'nın Norveç'ten satın aldığı bir F-16 filosunun yanı sıra savaş uçaklarına da ev sahipliği yapması planlanıyor. Genel olarak, Rusya'nın baskısına yanıt olarak Amerikalılar, doğu kanadındaki ülkelerle ikili işbirliğini ve savunma anlaşmalarını artırıyor. 2023 yılında Estonya, İsveç, Finlandiya ve Danimarka, Amerika Birleşik Devletleri'nin bu ülkelerdeki geniş askeri üs ağına erişmesine izin verecek anlaşmalar imzaladı. Amerikan ordusu burada ekipman, silah ve mühimmat depolayabilecek.” “Yakın zamanda İttifak'tan eski bir Amerikalı diplomat, komşu Yunan limanlarının halihazırda müttefikler tarafından yoğun olarak kullanıldığı göz önüne alındığında, deniz yoluyla nakliye ekipmanının artık pek bir garanti sağlamadığını söyledi. Ocak ayında Avrupa Komisyonu, başta demiryolu tesislerinin yenilenmesi olmak üzere yaklaşık kırk projeyi finanse etmek için 807 milyon avroluk bir ihale açtı. Benzer şekilde, Ocak ayının sonunda Almanya, Hollanda ve Polonya, bir "askeri koridor" oluşturmak ve birliklerin ve teçhizatın "NATO'nun doğu kanadına yeniden konuşlandırılması sağlamak için kolları sıvadı. Bunu ‘anıtsal bir görev’ addettiler.”ANITSAL BİR GÖREV
“NATO'nun alacağı herhangi bir karar uzun zaman alabilir ve sonuçta 5. maddenin işe yarayacağına dair hiçbir garanti yoktur.” IFRI'den Elie Tenenbaum, bu anlaşmayla, müttefiklerden birine yönelik bir saldırı durumunda müttefikler arasındaki dayanışmayı tanımlayan NATO bölgesinde ABD'den hızlı bir şekilde takviye alabilmek gerektiğini belirtiyor. Avrupa'daki ABD kuvvetlerinin komutanı (Amerika Birleşik Devletleri Avrupa Komutanlığı veya İngilizce Eucom) aynı zamanda Avrupa'daki NATO kuvvetlerinin de komutanıdır (Saceur). Ancak doğu kanadının yeniden askerileştirilmesi müttefikler için baş ağrısı olmaya devam ediyor. Ordular çok sayıda teknik veya idari sınırlamayla karşı karşıya kalır. , askerlerin taşınması konusunda bir Fransız subayı çileden çıkarıyor. Resmi olarak bir dış operasyonun parçası olarak konuşlandırılmayan ve çok sayıda formaliteye uymak zorunda olan kişiler, “Ordu için bir Schengen bölgesi yok, kalkan her tren için onlarca izin gerekiyor ve her sınırda metreküplük belgeler sağlanıyor. Böylece malzeme geçebilir. » Örneğin çoğu Romanya köprüsü Fransız tank gemilerinin geçişini destekleyemez. Almanya'da 2022 sonbaharında idari tonaj sınırları nedeniyle aynı tank gemilerinin otoyollara erişimi reddedildi ve ordu onları trenle taşımak zorunda kaldı. Son zamanlarda Fransızlar, Yeni Kaledonya'ya acilen gönderilen askeri kargo uçaklarının bulunamamasıyla da karşılaştı. Yakın zamanda İttifak'tan eski bir Amerikalı diplomat, komşu Yunan limanlarının halihazırda müttefikler tarafından yoğun olarak kullanıldığı göz önüne alındığında, deniz yoluyla nakliye ekipmanının artık pek bir garanti sağlamadığını söyledi. Ocak ayında Avrupa Komisyonu, başta demiryolu tesislerinin yenilenmesi olmak üzere yaklaşık kırk projeyi finanse etmek için 807 milyon avroluk bir ihale açtı. Benzer şekilde, Ocak ayının sonunda Almanya, Hollanda ve Polonya, bir "askeri koridor" oluşturmak ve birliklerin ve teçhizatın "NATO'nun doğu kanadına yeniden konuşlandırılması sağlamak için kolları sıvadı. Bunu ‘anıtsal bir görev’ addettiler. Önce askeri faaliyeti kolaylaştırmak için bir anlaşma imzaladılar. Avrupa'nın doğu sınırlarına kadar uzanan derin su limanları. Konunun Washington'daki NATO zirvesinde daha fazla tartışılması gerekiyor. Bu tuzağı aşmak için bazı müttefik ülkeler daha Batı’ya, Orta Avrupa'ya araç ve stok yerleştirmeyi üstlendi. Fransa'da bu yol şu anda Lille merkezli Avrupa'daki operasyonlardan sorumlu yeni ordu karargahı tarafından araştırılıyor. Diğer Batılı hükümetler gibi Paris de doğuda konuşlandırılan asker sayısını sınırlamayı seçmiş, ancak koşullar gerektirdiği takdirde bu “tugay”a ulaşmak için NATO'ya çok kısa bir süre içinde 4.000'e kadar asker gönderme taahhüdünde bulunmuştu. Fransa, özellikle Cincu'nun batısında, Macar yollarının yakınında bulunan Lugoj'da bulunan bir Romanya lojistik karakolunu kullanmayı planlıyor. Aynı şey, bugün Estonya'ya doğru doğu kanadında reasürans misyonları için bir hava lojistik düğüm noktası olan ve "Lynx" ve "Aigle" operasyonlarının da bir parçası olduğu Çek Cumhuriyeti'ndeki Caslav'da da devam ediyor, Bay Tenenbaum şöyle devam ediyor: "Fransa bunu taahhüt ediyor. Gerektiğinde gücünü hızla artırabilen, ancak kuvvetlerini tek bir noktaya sabitlemek istemeyen “bir strateji.”İlginizi Çekebilir